تأثير شيعيان مهاجر ايراني در گسترش مطالعات تفسيري قرآن كريم در دوران حاكميت دولت‌هاي شيعه دكن (1098 – 895 هـ ق)

فاقد عنوان

مسلمانان هندوستان در سال‌هاي آغازين ورود اسلام به سرزمين خود به قرآن كريم به‌عنوان مهم‌ترين اصل و الگوي اسلامي توجه كردند. در اين ميان، مهاجرت مفسران شيعه ايراني تأثير مطلوب و بنياديني در گسترش علمي جريان مطالعات تفسيري بر جاي نهاد و نخستين تلاش آنان در جهت پويايي و شناخت ساكنان اين سرزمين با آموزه‌هاي قرآني و تفسير آيات الهي صورت پذيرفت. اوج فعاليت شيعيان در اين زمينه مربوط به دوران تشكيل دولت‌هاي شيعه دكن (1098 ـ 895 ق.) است، كه ايرانيان با گذر از مرحله تكوين (6 ـ 1 هـ ق.) وارد مرحله توسعه تفسير (12 ـ 7 هـ ق.) شدند. در اين دوران، حضور پرتعداد شيعيان ايراني و حمايت حكام شيعه دكن از آنان، موجب گسترش هرچه بيشتر فعاليت شيعيان در امور مذهبي مرتبط با آموزه‌هاي تفسيري قرآن كريم گرديد. مقاله حاضر با رويكرد توصيفي ـ تحليلي و برپايه مطالعات كتابخانه‌اي درجه اول تاريخي، به اين مسأله پاسخ مي‌دهد كه مهاجرت شيعيان ايراني به منطقه دكن چگونه گسترش مطالعات تفسيري قرآن كريم در اين مناطق را به همراه آورد؟ فرضيه اين است كه شيعيان مهاجر ايراني با تشكيل كلاس‌هاي تفسير و تأليف كتاب‌هاي مرتبط با اين موضوع، تأثير به‌سزايي در گسترش آشنايي ساكنان اين مناطق با آموزه‌هاي تفسيري قرآن كريم بر جاي نهاد. دستاورد پژوهش نشان مي‌دهد كه شيعيان مهاجر ايراني ـ با توجه به آشنايي ساكنان نواحي دكن با زبان فارسي و نيز حمايت حكام شيعه دكن از آنان ـ با تشكيل كلاس‌هاي تفسيري، موجبات آشنايي بيشتر ساكنان اين نواحي با موضوعات مرتبط با قرآن كريم را فراهم آوردند. هم‌چنين ايرانيان با تأليف كتب تفسيري و دسترسي ساكنان ناحيه دكن به اين كتاب‌ها، به تقويت فهم موضوعات قرآني توسط آنان كمك كردند.

not abstract