پياده‌سازي روش داده‌هاي پيوندي در نظام‌هاي كتابخانه‌اي: بررسي مؤلفه‌هاي مورد نياز و ارائه يك الگو

Implementation of linked data method in library systems: analyzing the required components and providing a pattern

هدف پژوهش حاضر، ارائه الگويي به منظور پياده‌سازي روش داده‌هاي پيوندي در نظام‌هاي كتابخانه‌اي(مانند كتابخانه‌هاي ديجيتال و فهرست‌هاي كتابخانه‌اي)، و همچنين ارائه مؤلفه‌هاي مورد نياز براي انجام اين فرآيند است. در اين مرحله به منظور ارائه نمونه‌اي كاربردي از تبديل پيشينه‌هاي فراداده‌اي بر مبناي روش داده‌هاي پيوندي، تعداد 40 پيشينه فراداده‌اي از مجموع پيشينه‌هاي مربوط به خانواده كتابشناختي شاهنامه فردوسي، از فهرست كتابخانه ملي ايران به صورت هدفمند انتخاب و براساس روش داده‌هاي پيوندي تبديل گرديد و در نهايت، گراف آردي‌اِف آن ترسيم شد. در اين پژوهش، پس از بررسي ساختار زبان آردي‌اِف و نحوه پيونديافتنِ داده‌ها در روش داده‌هاي پيوندي، به تبيين مراحل پيادهسازي اين روش در پيشينه‌هاي فراداده اي انتخابي پرداخته شد. اين مراحل عبارت‌اند از: اختصاص يوآرآي؛ بازنمون آردي‌افِ موجوديت‌ها و روابط كتابشناختي؛ تبديل نمونه‌هايي از پيشينه‌هاي فراداده‌اي براساس روش داده‌هاي پيوندي؛ ارائه كد «آردي‌اف/ايكس‌ام‌ال» حاصل از تبديل يكي از پيشينه‌هاي فراداده‌اي براساس روش داده‌هاي پيوندي؛ و در نهايت، ايجاد گراف آردي‌اِف. پيوندهاي برقرار شده در قالب نحوي «آردي‌اف/ايكس‌ام‌ال»، در مقايسه با قالب‌هاي كنوني، غني‌تر، دقيق‌تر، جامع‌تر و ساختارمندتر هستند و با استفاده از روش داده‌هاي پيوندي، امكان پوشش انواع روابط كتابشناختي ميان آثار وابسته فراهم مي‌گردد. بنابراين به نظر مي‌رسد كاربرد روش داده‌هاي پيوندي، مي‌تواند تأثيرات قابل توجهي بر فرآيند توصيف و نمايش روابط و پيوندهاي ميان فراداده‌هاي كتابشناختي در نظام‌هاي كتابخانه‌اي داشته باشد.

The purpose of this study is to provide a model for implementing the linked data method in library systems (such as digital libraries and library catalogues), as well as to provide the components needed to perform this process. In this stage, in order to provide a practical example of converting metadata records based on linked data method, 40 metadata records from the total records of Shahnameh bibliographic family were purposefully selected from the Iran’s national library catalogue, and converted based on linked data method and finally it’s RDF graph was designed. In this study, after analyzing the structure of RDF language and connecting data in the linked data method, the steps of implementing this method in selected metadata records were explained. These steps include assigning URI; representing RDF model of bibliographic entities and relationships; converting examples of metadata records based on linked data method; providing RDF/XML code resulting from the conversion of one of the metadata records based on the linked data method; and finally creating an RDF graph. The links established in the RDF/XML syntax are richer, more accurate, more comprehensive, and more structured than current formats, and the use of linked data method allows for the coverage of a variety of bibliographic relationships between related works. Therefore, it seems that the application of linked data method can have significant effects on the process of describing and displaying relationships and links between bibliographic metadata in library systems.