زيبايي آفريني در سبك هاي لايه اي و مضامين عاشقانه غزليات مجد در مقايسه با زيبايي مضموني و بصري شاهنامه بزرگ مغولي

Creating beauty in layered styles and romantic themes of Majd lyric poems in comparison with the thematic and visual beauty of the great Mongolian Shahnameh

مجد همگر از شاعران سدۀ هفتم هجري و از سخن‌وران زبانزد آن روزگار است كه در عصر حاضر كمتر مورد توجه قرار گرفته است. پراكندگي نسخه‌ها و نبود تصحيح معتبري از ديوان مجد، يكي از عمده‌ترين دلايل گمنامي اوست. يكي از آثار ادبي مقارن با اين دورۀ تاريخي، شاهنامه بزرگ مغولي است كه از نظر زيبايي­ شناسي از آثار فاخر ادبي و هنري قرن هفتم محسوب مي­شود. بررسي تطبيقي اين دو اثر از نظر زيبايي­ شناسي حائز اهميت بسزايي است. در پژوهش حاضر غزل‌هاي مجد همگر بر اساس سبك‌شناسي لايه‌اي در پنج لايۀ آوايي، واژگاني، نحوي، بلاغي و ايدئولوژيك مورد ارزيابي قرار گرفته و با شاهنامه بزرگ مغولي مقايسه شده است. اين پژوهش به روش توصيفي و تحليلي و با تكيه بر داده­ هاي منابع كتابخانه­اي انجام شده است. مطالعۀ سبك ­شناسانۀ سطوح مختلف غزل‌هاي ديوان مجد همگر نشانگر آن است كه او به لايۀ آوايي و بُعد موسيقيايي كلام توجه ويژه ‌داشته است. دستورمندي و دور بودن از هرگونه تعقيد، پرهيز از كاربرد واژگان نامتداول و ناهمگن با فضاي غزل، تك معنايي بودن ابيات و تكيه بر مضامين عاشقانه از جمله نتايج حاصل از تحقيق حاضر است. نتايجي كه پژوهشگر به تبع آن­ها توانست به وجود برخي شعرهاي نامنسجم در بخش غزليّات نيز پي‌ببرد. پس از بررسي سبك‌شناسانه و تبيين مميّزه‌هاي غزل مجد، شعرهايي كه با چشم‌انداز كلّي قالب غزل در ديوان مجد هم‌خواني ندارند و جايگاهشان در ميان ساير غزل‌ها و انتسابشان به مجدهمگر مورد ترديد است، معلوم شد. از سوي ديگر زيبايي در غزليات مجد همگر با زيبايي در شاهنامه بزرگ مغولي همخواني دارد. اهداف پژوهش تحليل سبك­ شناسي لايه­ اي اشعار مجد همگر. بررسي تطبيقي از زيبايي در اشعار مجد با زيبايي مضموني و بصري در شاهنامه بزرگ مغولي. سؤالات پژوهش براساس سبك­ شناسي لايه­ اي چه لايه ­هاي را مي­توان براي اشعار مجد برشمرد؟ اشعار مجد و شاهنامه بزرگ مغولي از نظر زيبايي ­آفريني چه مختصاتي دارند؟