اثر گوگرد و سيليكات سديم بر تثبيت آهك خاك و مهار كردن فرسايش آبي در پيرامون كارخانه آهك (تربت حيدريه)

Lime-Covered Soil Stabilization on the Surronding Area of a Limekiln (Torbat-Heydarieh) Using Sulfur and Sodium Silicate

كربنات در خاك هاي آهكي باعث آلودگي منبع آب و خاك مي شود. تثبيت كننده ها، يكي از روش هاي موثر در بهبود مشخصه هاي رفتاري خاك است. اثر منفرد و تركيبي دو تيمار سيليكات سديم و گوگرد در تراز صفر (شاهد)، پنج، 10 و 15 g/m2 بر تثبيت آهك و مهاركردن فرسايش در آزمايش عاملي در كرت هايي با شيب 9% طبق كرت هاي بمعيار و با شبيه سازي باران با شدت 1/4 ميلي متر بر دقيقه به مدت 20 دقيقه بررسي شد. نتيجه نشان داد كه تنها اثر اصلي سيليكات سديم بر متغيرهاي حجم روان آب، وزن و غلظت ماده ي رسوب و ضريب روان آب معنادار است، اما بر متغيرهاي اندازه ي نفوذ كل و درصد آهك اثر معناداري ندارد. دو عامل گوگرد و سيليكات سديم به شكل تركيبي بر متغيرهاي وزن ماده ي رسوب (با تراز معناداري 0/011)، غلظت ماده ي رسوب (با تراز معناداري 0/019) و درصد آهك (با تراز معناداري 0/000) اثر معناداري دارد. طبق نتيجه، اثر تركيبي دو تيمار به طور قابل توجهي آهك نمونه هاي خاك را كاهش داد. مي توان بيان داشت كه دو تيمار در حالت تركيبي، بيش ترين كارآيي را در تثبيت آهك دارد. سيليكات سديم در تثبيت خاك نقش موثري دارد، در نتيجه كاربرد منفرد سيليكات سديم به اندازه ي 7/5 g/m2 و تركيب آن با گوگرد به اندازه ي پنج گرم درمترمربع به ترتيب براي مهاركردن فرسايش و تثبيت آهك پيشنهاد مي شود.

Carbonates contaminate soil and water resources. The use of stabilizers is an effective method to improve soil characteristics. The single and interaction effects of two treatments consisting of sodium-silicate and sulfur at 0, 5, 10, and 15 g/m2 were studied on the lime-covered Soil stabilization and water erosion control in a factorial design, on the 9% slope standard plots uses a rainfall simulator with an intensity and duration of 1.4 mm/min and 20 min, respectively. The results indicated that between the two the sodium-silicate and sulfur factors, only the main effect of sodium-silicate had a significant effect on the runoff volume, sediment weight, and concentration as well as the runoff coefficient variables; however, it had no significant effect on the total infiltration rate and the lime percentage variables. Moreover, the sulfur and sodium-silicate factors had significant interaction effects on the sediment weight (Sig.=0.011), sediment concentration (Sig.=0.019), and lime percentage (Sig.=0.000) variables. The interactive effect of the two studied treatments significantly reduced the lime in the soil samples. Therefore, the combination of the two treatments had the highest effect on lime stabilization. Moreover, sodium-silicate had an effective role in soil stabilization. Therefore, a single application of 7.5 g/m2 of sodium-silicate and with its combination with 5 g/m2 sulfur is recommended for erosion control and lime stabilization, respectively.