تخمين مقاومت كششي خاك با استفاده از روش‌هاي مختلف مدل‌سازي در برخي از اراضي پسته‌كاري رفسنجان

مقاومت كششي يكي از شاخص‌‌هاي مهم كيفيت فيزيكي خاك است كه معادل بيشينه تنشي است كه مي‌توان بر روي يك خاكدانه به كار برد تا حدي كه خاكدانه در آستانه يا در شرف تخريب قرار گيرد. هدف از اين پژوهش بررسي كارايي روش‌هاي مدل‌سازي مختلف در تخمين مقاومت كششي خاك در باغ هاي پسته رفسنجان است. براي اين منظور نمونه‌هاي خاك (80 نمونه خاك غالباً لوم‌شني از عمق صفر تا 30 سانتي‌متري) تهيه و برخي از ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي خاك تعيين شدند. هم‌چنين مقاومت كششي خاكدانه‌هاي در اندازه‌هاي مختلف اندازه‌گيري شد. نتايج اندازه‌گيري ها نشان داد كه با توجه به قابليت هدايت الكتريكي، واكنش خاك و نسبت جذب سطحي سديم، خاك منطقه مطالعاتي شور و سديمي مي‌باشد. رگرسيون چندگانه بين مقاومت كششي با ساير ويژگي‌هاي خاك بررسي شد. هم‌چنين مدل‌سازي مقاومت كششي با استفاده از شبكه عصبي پرسپترون چند لايه و درخت تصميم انجام شد. در اين پژوهش از ميانگين مربعات خطا و ضريب تبيين براي ارزيابي مدل‌هاي مختلف مدل‌سازي استفاده شد. نتايج ارزيابي مدل‌ها نشان داد كه استفاده از درخت تصميم براي پيش‌بيني مقاومت كششي به دليل دارا بودن كمترين خطا (RRMSE =14% و با R2 = 0.88) نسبت به دو روش رگرسيون چندگانه و. شبكه عصبي پرسپترون چند لايه بهتر مي‌باشد. هم‌چنين نتايج نشان داد كه درصد رس، درصد رس قابل پراكنش، نسبت جذب سطحي سديم، درصد كربنات كلسيم معادل و درصد ماده آلي تأثيرگذارترين متغيرها بر مقاومت كششي هستند. با توجه به نتايج حاصل، به نظر مي‌رسد موثر‌ترين راهكار در بالابردن مقاومت كششي خاك و كاهش تراكم خاك در باغ‌هاي پسته افزايش درصد ماده آلي خاك خواهد بود.