شناسايي نواحي داراي پتانسيل پيچش رودخانه با استفاده از دورسنجي

Identification of areas with potential for river meandering using telemetry

ويژگي‌­هاي ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژيك و ژئومورفولوژيك رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎ به­دليل ﭘﻮﻳﺎيي مداوم آن­‌ها ﻫﻤﻮاره دﭼﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮ است. در اﻳـﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ژﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي ﻗﺴﻤﺘﻲ از رودﺧﺎنه كارون در رابطه با تغييرات (احتمالا) منتهي به پيچش با استفاده از داده‌هاي ماهواره‌اي و با روش­شناسي «توصيفي-تحليلي» مورد مطالعه قرار داده شده است. براي اين منظور، ابتدا ارزش‌­هاي سلولي نوارهاي مختلف تصاوير TM (مربوط به سال 1991) و ETM (مربوط به سال‌هاي 2002 و 2010) با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي فازي براي تشخيص نوارهاي نمايش‌­دهنده بيشترين تغييرات در مقايسه با ساير نوارها، وزن­دهي شده است. سپس، از ميان نوارهاي وزن‌دار شده، مولفه‌هاي اصلي نوارهاي متناظر TM1991 و ETM2010 (به‌­عنوان سال­‌هاي ابتدا و انتهاي بازه مورد مطالعه) استخراج شده، در نهايت، با تعريف عضويت فازي از تغييرات، مناطق با بيشترين مقدار و شدت تغييرات مشخص و در پنج طبقه ارائه شده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد، نوارهاي 7 و 5 نمايشگر بيشترين تغييرات وزني (حريم رودخانه) از ميان ساير نوارها به‌ترتيب براي تصاوير سال­‌هاي 1991، 2002 و 2010 هستند. از سوي ديگر، تابع عضويت فازي تغييرات نشان داد كه بيشينه تغييرات با شدت صفر تا 20 درصد، با مقادير 149 كيلومتر مربع شامل 48.3 درصد و همچنين، كمينه تغييرات با شدت 80 تا 100 درصد با مقادير 8.2 كيلومتر مربع شامل 2.6 درصد از كل منطقه مورد مطالعه است. بنابراين، از حريم مورد مطالعه كارون محدوده‌اي شامل هشت كيلومتر مربع (حدود سه درصد از كل منطقه مورد ارزيابي) شدت تغييرات بالاي هشتاد درصد را تجربه كرده‌اند و حدود 20 درصد از منطقه با ضريب شدت پنجاه درصد به بالا، مستعد مئاندر شدگي و يا در شرف آن هستند.

The morphological and geomorphological characteristics of rivers are constantly changing due to their continuous nature. In this research, the geomorphology of a part of Karun River in relation to the changes leading to meandering has been studied using satellite data and with a "descriptive-analytical" methodology. For this purpose, first the cell values of different bands of TM images (related to 1991) and ETM (related to 2002 and 2010) were weighted using fuzzy hierarchical analysis method to detect the bands showing the most changes compared to other bands. Then, from the weighted bands, the main components of the corresponding bands TM 1991 and ETM 2010 (as the beginning and end years of the studied period) were extracted and finally, by defining the fuzzy membership of the changes, the regions with the highest amount and intensity of changes in five The floor is provided. The results show that bands 7 and 5 show the most weight changes (river area) among the other bands for the images of 1991, 2002 and 2010, respectively. On the other hand, the fuzzy membership function of the changes showed that the maximum changes with intensity of zero to 20%, with values of 149 square kilometers including 48.3% and also the minimum changes with intensity of 80 to 100% with values of 8.2 square kilometers including 2.6% of the total study area. Therefore, from the study area of Karun, an area of eight square kilometers (about 3% of the total area evaluated) has experienced the intensity of changes above eighty percent and about 20% of the area with an intensity factor of fifty percent or more, prone to meandering or about to.