واكاوي مشخصه هاي سبك شناختي متن قراردادهاي تسهيلات بانكي

قرارداد‌هاي تسهيلاتي به منزله اسناد رسمي در نظر گرفته مي‌شوند كه شفاف نبودنِ صورت و معاني متن‌‌هاي اين قراردادها، سبب ايجاد مطالبات معوق بانكي و صدور كيفرخواست‌هاي مختلف خواهد شد. پژوهش حاضر، در حوزه زبان‌شناسي حقوقي انجام شده و به واكاوي سبك‌شناختي متن قراردادهاي قراردادهاي تسهيلاتي مرابحه، جُعاله، مشاركت مدني و فروش اقساطي بر مبناي مؤلفه‌هاي واژگاني، نحوي و گفتماني مي‌پردازد. از اين رو، مؤلفه‌هاي واژگانيِ واژگان عربي و اصطلاح‌هاي تخصصيِ حقوقي بانكي، مؤلفه‌هايِ نحوي تعداد جمله‌هاي خبري، تعداد جمله‌هاي طولاني و تعداد افعال مجهول، مؤلفه‌هاي گفتماني به شرح عناصر انسجام متن بر پايه ديدگاه هليدي و حسن (Halliday Hassan, 1976) در متن قراردادهاي بيان‌شده، مورد بررسي قرار گرفتند. يافته‌هاي به‌دست‌آمده نشان مي‌دهد در متن قراردادهاي تسهيلات ارزي فروش اقساطي و مشاركت مدني تعداد جمله‌هاي خبري و جمله‌هاي طولاني بيشتر از قراردادهاي تسهيلات ريالي مرابحه و جعاله است. همچنين، در متن هيچ‌يك از قراردادهاي موردِ اشاره افعال مجهول ديده نشدند. عناصر انسجام متن بر اساس نظر هليدي و حسن (همان) در متن قراردادهاي تسهيلاتي مرابحه، جُعاله، مشاركت مدني و فروش اقساطي مي‌پردازد تا آن‌چه منجر به ايجاد ابهام در اين دست متون حقوقي مي‌شود را شناسايي كند. يافته‌هاي به‌دست‌آمده بيانگر آن است كه عناصر انسجامي‌تكرار، جانشيني اسم، ارجاع و عنصر ربطي«و»، بيش از ساير عناصر در متن قراردادها مشاهده شده‌اند. عناصر ربطي سبب طولاني شدن جمله‌هاي متن قراردادها شده و با ايجاد فاصله زياد بين ضماير با مراجع، سبب عدم درك درست معاني و پيام متن قرارداد از سوي تسهيلات گيرنده شده و در نهايت منجر به زيان‌ديده شدن تسهيلات گيرنده از جنبه حقوقي نيز خواهند شد. يافته‌هاي پژوهش حاضر به درك بهتر ماهيت و ساختار متون حقوقي كمك مي‌كند و در نهايت افراد را به سمت كاربردي همه‌فهم‌تر، با ابهام كمتر و البته عادلانه‌تر از زبان حقوقي مي‌كشاند.