مستندسازي ميراث معماري روستايي با استفاده از فتوگرامتري برد كوتاه؛ مطالعۀ موردي: سردر خانۀ سرخاي، روستاي اوشتبين، آذربايجان شرقي

مستندسازي و حفاظت از ميراث فرهنگي و معماري روستايي به‌عنوان يكي از عوامل مهم معرفي پيشينه و هويت آن، نيازمند ابزار دقيق و توانمندي است كه انجام برداشت‌هاي دقيق و همچنين گردآوري اطلاعات موردنياز را براي انجام مستندنگاري‌ها، ارزيابي‌ها، تحليل‌هاي آماري، مديريت و پايش سايت يا بناي تاريخي فراهم نمايد. در غير اين صورت، اين آثار باارزش به فراموشي سپرده خواهند شد. در اين راستا، هدف از پژوهش حاضر، مستندسازي ميراث معماري روستايي با بررسي قابليت‌هاي فتوگرامتري بردكوتاه در مدل‌سازي هندسي اين آثار است كه مي‌تواند به‌عنوان يك روش جايگزين يا مكمل روش‌هاي سنتي در اين زمينه استفاده شود. در اين راستا، سردر خانۀ سرخاي واقع در روستاي اوشتبين (آذربايجان شرقي) به‌‌عنوان مطالعۀ موردي، با استفاده از فتوگرامتري بردكوتاه مدل شده است و محصولات متنوعي از آن تهيه گرديده‌اند. سردر خانۀ سرخاي اوشتبين يكي از ميراث تاريخي اين روستاست كه تاكنون مستندنگاري دقيقي در اين زمينه صورت نگرفته است و ضرورت اين امر را به‌جهت حفظ و نگهداري آن، براي نسل‌هاي آتي بيش از پيش روشن مي‌نمايد. پژوهش حاضر ضمن بررسي قابليت‌هاي فتوگرامتري بردكوتاه در مدل‌سازي هندسي و مستندسازي ميراث معماري روستايي، نتايج حاصل از مستندسازي سردر خانۀ سرخاي را به‌طور ويژه بررسي و ارزيابي كرده است. تهيۀ اطلاعات دقيق كيفي و كمي با جزئيات زياد در حد كتيبه‌هاي موجود در سردر خانۀ سرخاي روستاي اوشتبين از دست‌آوردهاي اين پژوهش است. همچنين، اطلاعات دقيق از اين اثر تاريخي شامل نقشه‌هاي دوبعدي، نقشه‌ها و مدل‌هاي سه‌بعدي، شبكۀ نامنظم مثلثي، مدل سه‌بعدي با بافت واقعي و ابر نقاط از جمله اطلاعات مستندنگاري‌شدۀ اين بنا هستند. لازم به ذكر است براي تصويربرداري از اين بنا، از دوربين رقومي غيرمتريكCanon PowerShot A2400 IS استفاده شده و مدل‌سازي هندسي اثر با نرم‌افزار Agisoft انجام گرفته است.