ﻃﺮاﺣﯽ، ﺗﺪوين و رواياﺑﯽ برنامه‌ي آموزشي - توانمندسازي شناختي مبتني بر ذهن آگاهي براي بهبود كاركردهاي اجرايي دركودكان داراي اختلال نقص توجه / بيش فعالي

ذهن آگاهي يكي از مداخله‌هاي اثر گذار در ارتقاء و بهبود كاركردهاي اجرايي است، اگر چه اين مداخله براي بزرگسالان داراي مستندهاي محكمي است، اما براي كودكان كمتر به آن پرداخته شده است، اين در حالي است كه كودكان داراي نقص توجه /بيش فعالي در كاركردهاي اجرايي با مشكل مواجه هستند. از پژوهش حاضر طراحي، ﺗـﺪوين و روايـﯽ يـﺎﺑﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣـه‌ ي آموزشي توانمندسازي شناختي ﻣﺒﺘﻨـﯽ ﺑـﺮ ذهن آگاهي ﺑﺮاي ارتقاء كاركردهاي اجرايي و كاهش نشانگان رفتاري كودكان داراي اﺧﺘﻼل بيش فعالي/ نقص توجه است. ﭘﮋوﻫﺶ حاضر از نوع بنيادي است كه در دو ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟـﺮا ﺷـﺪ، در ﻣﺮﺣﻠﮥ اول براي ﻃﺮاﺣﯽ و ﺗﺪوين ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از روش توصيفي ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﺎ رويكرد ﺳﻨﺘﺰ ﭘﮋوﻫﯽ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ استفاده شد. در مرحله دوم براي روايابي برنامه از روش ‌هاي روايي ﺻﻮري، روايي ﻣﺤﺘﻮايي ﺑـﻪ ﺷـﯿﻮه كيفي و كمي با استفاده از پانل خبرگاني 10نفره و از دو ضريب نسبي روايي محتوا (CVR) و شاخص روايي محتوا (CVI) استفاده شد. حداقل و حداكثر ميزان( CVR )براي هر ماده يا جزء برنامه (0.73 و 1) حداقل و حداكثر ميزان( CVI) براي هر ماده يا جزء برنامه به ترتيب (0.80 و 1) محاسبه شد. كه در نهايت متوسط شاخص روايي محتوا (SCVI/Ave) براي كل برنامه 0.91 به دست آمد. نتيجه اين پژوهش منجر به تهيه يك برنامه آموزشي درماني درسه بخش 1مباني، 2آگاهي به بيرون و 3آگاهي به درون كه شامل خرده عناصر تقويت توجه، تمركز، هوشياري نسبت به هيجانات، افكار، تكاليف، هدف و تكانه‌ها مي‌باشد. اين برنامه آموزشي درماني شامل 16 جلسه كودكان و 3 جلسه والدين، 120 كارت و 20 كاربرگ آموزشي مي‌باشد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد ﺑﺮﻧﺎﻣـﮥ آموزشي توانمندسازي شناختي ﻣﺒﺘﻨـﯽ ﺑـﺮ ذهن آگاهي ﺑﺮاي ارتقاء كاركردهاي اجرايي و كاهش نشانگان رفتاري كودكان ﺑﺎ اﺧﺘﻼل بيش فعالي/ نقص توجه از روايي لازم (SCVI/Ave) 0.91 براي كاربرد آموزشي و استفاده باليني برخوردار است.