پيامد‌هاي روان‌شناختي شرايط شغلي آتش‌نشانان: يك مطالعه كيفي

مقدمه: آتش نشاني يكي از مشاغل پرخطر است كه طيف گسترده اي از وظايف را در برمي‌گيرد. آتش نشانان به دليل ماهيت شغلي دشوار خود، موقعيت هاي اضطراري متعددي را تجربه مي كنند كه علاوه بر ايجاد آسيب هاي جسمي، مي توانند سلامت روان‌شناختي آتش نشانان را نيز در معرض خطر قرار دهند. بنابراين پژوهش حاضر با هدف بررسي پيامد هاي روان‌شناختي شرايط شغلي آتش نشانان انجام گرفت. روش بررسي: روش پژوهش، كيفي و از نوع پديدار شناسي بود. با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند، 16 آتش نشان از آتش‌نشانان ايستگاه هاي آتش نشاني شهر كرمان انتخاب شدند؛ و انتخاب آن ها بر اساس معيار اشباع بود. داده ها با استفاده از مصاحبه نيمه ساختار يافته جمع‌آوري و با استفاده از روش هفت مرحله اي كلايزي تحليل شدند. بدين‌صورت كه ابتدا مصاحبه‌ها، كدگذاري و سپس بر اساس كد هاي مشابه، 4 مقوله اصلي استخراج گرديد. نتايج: نتايج به‌دست‌آمده نشان دادند كه استرس مداوم (ناشي از صداي زنگ حريق و اعلام حوادث، تلاش براي رسيدن به موقع به محل حادثه، نگراني از نرسيدن به موقع و پيدا نكردن آدرس محل حادثه، شرايط پيچيده و نامشخص حوادث)، مشكلات خواب (شامل به هم خوردن نظم خواب، بي خوابي، مشكل در حفظ خواب، بيدار شدن وحشت زده و ناگهاني از خواب، حرف زدن در خواب)، هيجان هاي منفي ناشي از حوادث دردناك و مشكل در برقراري روابط مطلوب با اعضاي خانواده، مهم‌ترين پيامد هاي روان‌شناختي هستند كه آتش نشانان به علت شرايط شغلي شان تجربه مي كنند. نتيجه گيري: با توجه به نقش مهم آتش نشانان در ارائه خدمات در موقعيت هاي اضطراري، پيامد هاي روان‌شناختي ناشي از اين شغل، عوامل خطري هستند كه بر سلامت و در نتيجه عملكرد آتش‌نشانان، اثر نامطلوبي دارند؛ و بنابراين، لازم است كه اقدامات و برنامه ريزي هاي مناسبي به منظور مديريت و كاهش استرس مداوم و بهبود كيفيت خواب آتش نشانان صورت گيرد؛ و در راستاي مديريت و كاهش هيجان هاي منفي و مشكلات خانوادگي آن ها نيز آموزش هاي مناسبي ارائه گردد.