تحليل تغييرات ساختاري سيماي سرزمين و الگوهاي توسعه شهري با استفاده از تصاوير ماهوارهاي چندزمانه مورد مطالعه: كلان شهر مشهد

تحقيق حاضر با هدف تحليل تغييرات ساختاري سيماي سرزمين و الگوهاي توسعه شهري شهر مشهد با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي چندزمانه طي سال‌هاي 1379، 1389 و 1398 انجام ‌شده است. اين پژوهش از نظر ماهيت توصيفي تحليلي مي‌باشد. اطلاعات از طريق تصاوير ماهواره لندست سنجنده TM سال‌هاي 1379 و 1389، سنجنده  OLI براي سال‌ 1398 تهيه و تنظيم شد. قبل از انجام عمليات مربوط به پردازش تصاوير تصحيحات راديومتريك و اتمسفري با استفاده از نرم‌افزار ENVI5.3 و از روش FLAASH براي تصحيح اتمسفري استفاده ‌شده است. در ادامه تصاوير با استفاده از الگوريتم حداكثر احتمال طبقه‌بندي شدند. در اين روش به‌منظور طبقه‌بندي پيكسل‌ها از نمونه‌هاي آموزشي استفاده شد. براي پيش‌بيني در افق 1410 و 1420 از مدل زنجيره ماركوف در نرم‌افزار TERSET استفاده شد. سپس نقشه‌هاي توليدشده، براي اندازه‌گيري‌هاي متريك سيماي سرزمين وارد نرم‌افزار FRAHSTATS4.2 گرديدند. شاخص توسعه چشم‌انداز نوع رشد شهري(LEI) نيز با استفاده از نرم‌افزار GIS مورد ارزيابي قرار گرفت. يافته‌هاي تحقيق نشان داد كه اراضي ساخته‌شده در بازه زماني 20 ساله براي شهر مشهد بيشترين تغييرات مساحت را داشته است و اين كاربري با افزايش مساحت روبه‌رو بوده و از سال 1389 تا سال 1398 مساحت كاربري كشاورزي و باغات به‌شدت با كاهش مساحت روبه‌رو بوده است. اراضي مربوط به كاربري باير در اين بازه زماني داراي روند كاهشي بوده و كاربري مراتع در اين بازه زماني تغيير چنداني نداشته است. نتايج حاصل از شاخص LEI نشان داد براي افق 1410 رشد شهر حدود 60.92 درصد از نوع توسعه از لبه و حدود 28.1 درصد توسعه بيروني (Outlaying) خواهد داشت. توسعه شهر مشهد در افق  1420 حدود 98.17 درصد از نوع رشد لبه‌اي بود كه نشان از توسعه لبه‌اي دارد.