نقش ورزش در توسعه رفتارهاي اخلاقي و فرهنگي

يكي از ابعاد و زواياي ورزش، اخلاق است كه توجه به آن امري ضروري به نظر مي‌رسد و باشگاه‌ها به‌عنوان يك نهاد ورزشي مي توانند به سمت نهادينه كردن اخلاق در رفتارهاي اخلاقي و فرهنگي در ورزشكاران گام بزرگي بردارند. از اين‌رو، هدف اين پژوهش بررسي نقش ورزش در توسعه رفتارهاي اخلاقي و فرهنگي بود. روش از نظر هدف كاربردي، از نظر ماهيت توصيفي همبستگي است. جامعه آماري پژوهش كليه ورزشكاران رشته پاورليفتينگ در رده‌هاي سني مختلف در استان گيلان بودند كه نمونه آماري (384 نفر) به‌صورت تصادفي ساده انتخاب شدند. براي سنجش متغيرهاي اخلاقي و فرهنگي از پرسشنامه معتبر ITCSQكه توسط ديودسون و همكاران (2006) استفاده شد. همچنين پايايي آن با استفاده از آزمون آلفاي كرونباخ (88/0) و پايايي تركيبي محاسبه شد. جهت تجزيه ‌و تحليل داده‌ها و برازش مدل از مدل‌سازي معادلات ساختاري و با نرم‌افزار PLS3 و SPSS24 استفاده ‌شده است. نتايج نشان داد كه ورزش بر روحيه ورزشكاران (817/0)، مسئوليت شخصي (793/0)، مراقبت و ارتباط (783/0)، مسئوليت اجتماعي (768/0) اثر مستقيم، مثبت و معني داري دارد؛ اثر آن بر متغير ثبات قدم (03/0) معني دار نبود. بنابراين بر پايه اين مدل، مي توان به ارزيابي ابعاد رفتارهاي اخلاقي و فرهنگي در ميان جوانان ورزشكار پرداخت و همچنين اطلاعات علمي در زمينه اقدامات ضد اخلاقي را كه بايد باشگا ه هاي فرهنگي و ورزشي براي جلوگيري از ايجاد آن در ميان ورزشكاران از نظر توسعه مديريتي انجام دهد، فراهم سازد. چكيده بلند:مقدمهامروزه ورزش به منزلة پديده‌اي مؤثر در همة جوامع جايگاه ويژه‌اي پيدا كرده است تا آنجا كه در حوزة جامعه‌شناسي از آن به‌عنوان بارزترين نمودهاي زندگي اجتماعي و فرهنگي ياد شده و آن را در عقلاني شدن زندگي اجتماعي و توسعة جوامع مدرن مؤثر مي‌دانند (سندويك، 2019). با توجه به اينكه وضعيت فعلي اخلاق در ورزش و مخصوصاً در باشگاه‌هاي ورزشي نامطلوب است و همچنين با پي بردن به اهميت شناخت كاركردهاي اخلاقي و فرهنگي باشگاه‌ها براي نهادينه كردن اخلاق در ورزشكاران، بررسي اين كاركردها ضروري به نظر مي‌رسد. در اين تحقيق سعي شده است اخلاق ورزشي را با رويكردي جديد در اين رشته محبوب بررسي و مقايسه كرد و به اهميت اين دو پاسخ مناسبي داد. اكنون با توجه به موارد ذكر شده سؤال اصلي تحقيق اين مي‌باشد كه آيا ورزش در توسعه رفتارهاي اخلاقي و فرهنگي در جوانان تأثير دارد؟روش‌ تحقيقروش از نظر هدف كاربردي، از نظر ماهيت توصيفي همبستگي است. جامعه آماري پژوهش كليه ورزشكاران رشته پاورليفتينگ در رده‌هاي سني مختلف در استان گيلان بودند كه نمونه آماري (384 نفر) به‌صورت تصادفي ساده انتخاب شدند. براي سنجش متغيرهاي اخلاقي و فرهنگي از پرسشنامه معتبر ITCSQكه توسط ديودسون و همكاران (2006) استفاده شد. همچنين پايايي آن با استفاده از آزمون آلفاي كرونباخ (88/0) و پايايي تركيبي محاسبه شد. جهت تجزيه ‌و تحليل داده‌ها و برازش مدل از مدل‌سازي معادلات ساختاري و با نرم‌افزار PLS3 و SPSS24 استفاده ‌شده است. نتايج نشان داد كه ورزش بر روحيه ورزشكاران (817/0)، مسئوليت شخصي (793/0)، مراقبت و ارتباط (783/0)، مسئوليت اجتماعي (768/0) اثر مستقيم، مثبت و معني داري دارد؛ اثر آن بر متغير ثبات قدم (03/0) معني دار نبود.يافته‌هاي پژوهشبا توجه به نتايج ، اكثر ضرايب معني‌داري t بجز اثر ورزش پاورليفتينگ بر ثبات قدم از 96/1 بزرگ‌تر هستند كه اين امر معني‌دار بودن تمامي سؤالات و روابط ميان متغيرها را در سطح اطمينان 95% تائيد مي‌سازد؛ بنابراين برازش مدل پژوهش مورد قبول واقع گرديد. نتايج نشان داد كه ورزش پاورليفتينگ بر روحيه ورزشكاران (817/0)، مسئوليت شخصي (793/0)، مراقبت و ارتباط (783/0)، مسئوليت اجتماعي (768/0) اثر مستقيم، مثبت و معني داري دارد.بحث و نتيجه‌گيريبر پايه اين مدل، مي توان به ارزيابي ابعاد رفتارهاي اخلاقي و فرهنگي در ميان جوانان ورزشكار پرداخت و همچنين اطلاعات علمي در زمينه اقدامات ضد اخلاقي را كه بايد باشگا هاي فرهنگي و ورزشي براي جلوگيري از ايجاد آن در ميان ورزشكاران از نظر توسعه مديريتي انجام دهد، فراهم سازد. بر اساس يافته هاي پيشنهاد مي شود از مربيان متخصص، مجرب و اخلاق محور؛ و همچنين بهره گيري از مربيان متخصص و تحصيل كرده در باشگاه هاي بدنسازي و ورزشي استفاده شود. همچنين بر باشگاه هاي بدنسازي به‌لحاظ دارا بودن تخصص لازم حرفه‌اي براي جذب ورزشكاران در باشگاه هاي بدنسازي و همچنين برگزاري كلاس‌هاي آموزشي اخلاقي براي ورزشكاران پاورليفتينگ كنترل و نظارت داشته باشند.