واكاوي ترجمه‌هاي عين‌القضات همداني در تمهيدات

اين پژوهش[1] با الهام از چارچوب نظريِ «تاريخ نگاريِ خُرد» (آدامو، 2006) روش ترجمه‌ عين ‌القضات در تمهيدات را به بحث مي‌گذارد. بدين منظور، پس از مرور پيشينۀ مطالعاتي و معرفي اجماليِ مباني نظري و روش شناختي تحقيق، با تحليل نمونه‌هايي ابعاد مختلف كنش ترجماني عين القضات بررسي و تحليل شده است. يافته هاي مقاله مبيّن آن است كه عين‌القضات در مواجهه با التقاط زبانيِ عربي فارسي به شيوه اي واحد واكنش نشان نداده است؛ بلكه به تناسب «نوع متن» واكنش ترجماني و حدود عامليت بينافرهنگي وي متفاوت بوده است. به‌طوركلي «تلفيق ترجمه و تفسير در تمهيدات»، «قرابت معيارهاي نگارش تأليفي و ترجمه اي»، «ملاحظه‌ توأمان مخاطب خاص و عام»، «تلفيق (تقريباً هميشگي) مبدأمداري و مقصدگرايي» و «توجه به ويژگي‌هاي نوع متن در اتخاذ هنجارهاي مقدماتي و عملياتي ترجمه» از ويژگي‌هاي كردار ترجماني وي در مسير دستيابي به «تعادل منظورشناختي» بوده است. [1]. بخش هايي از اين نوشته را يكي از نگارندگان نوشتار در سال 1396 در قالب سخنراني در سومين همايش ملي رويكردهاي ميان رشته اي به آموزش زبان، ادبيات و مطالعات ترجمه در دانشگاه فردوسي مشهد ارائه داده است.