تحليل فضايي مخاطره سيلاب در حوضه آبريز نيرچاي با استفاده از مدل HEC-HMS و منطق فازي

يكي از مهمترين اقدامات غيرسازهاي در جهت كاهش خسارات سيلاب تهيه نقشههاي خطر سيل است. در پژوهش حاضر خطر سيل در حوضه آبريز نيرچاي واقع در استان اردبيل مورد بررسي قرار گرفت. در اين راستا، از مدل HEC-HMS براي شبيه سازي بارش رواناب و شناسايي پهنه هاي سيل خيز و از منطق فازي به منظور روي هم گذاري لايه هاي موضوعي و تهيه نقشه خط سيلاب استفاده شد. نتايج شبيه سازي نشان دهنده كارايي بالاي مدل HEC-HMS در شبيه سازي بارش رواناب حوضه آبريز نيرچاي و برآورد دبي هاي پيك سيلاب مي باشد. تبديل بارش به رواناب در سطح حوضه نيرچاي عمدتا در كنترل ژئومورفومتري و پوشش زمين مي باشد. بيشترين ارتفاع رواناب و دبي هاي پيك حوضه نيرچاي در زيرحوضه هاي بالادست است. اين امر به دليل شيب زياد، نفوذپذيري اندك خاك، فراواني سطوح غيرقابل نفوذ و CN بالاست. تركيب لايه هاي موضوعي با استفاده از منطق فازي نشان داد كه در حدود 8.6 درصد از سطح حوضه در پهنه هاي با خطر بسيار بالاي وقوع سيلاب واقع شده اند. اين پهنه ها عمدتا منطبق بر دشت سيلابي رودخانه نيرچاي مي باشند.