تحليل محتواي مقالات علمي حوزه موضوعي ماليات در ايران

سابقه و هدف: هدف اصلي اين مطالعه، كشف گرايش ‌هاي موضـوعي مقالات علمي حوزه موضـوعي ماليـات در ايران و طبقـه ‌بنـدي آن ‌ها در مقوله ‌هاي مشخص به منظور تعيين اولويت ‌هاي پژوهشي پژوهشگران ايراني در اين زمينه است. مواد و روش‌ها: اين پژوهش توصيفي تحليلي، كاربردي بوده و با رويكرد كمّي تمامي ۶۳ عنوان مجله علمي رشته ‌هاي آموزشي اقتصاد، حسابداري و مالي كه اقدام به انتشار مقاله در اين زمينه نموده‌ اند را بررسي كرده است. داده‌ هاي پژوهش نيز با به ‌كارگيري ابزار سياهه وارسي گردآوري و با استفاده از نرم ‌افزار اكسل مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفته است. يافته‌ها: در طي دوره مورد بررسي، با مشاركت ۱۱۴۸ نويسنده ۴۷۸ عنوان مقاله در حوزه ماليات منتشر شده است. كارشناسان ارشد با مشاركت در انتشار ۴۱۹ عنوان مقاله در صدر جدول نويسندگان قرار دارند. در بين دانشگاه‌ ها و مراكز پژوهشي نيز دانشگاه تهران به‌ همراه دانشگاه علامه طباطبائي با انتشار ۳۴ عنوان مقاله در رتبه نخست قرار گرفته ‌اند. از نظر گرايش موضوعي، ۱۲/۵ درصد از آثار منتشر شده در حوزه اثربخشي و كارايي ماليات بوده و اجتناب مالياتي با ۹/۶ درصد در رده‌ ي بعدي قرار دارد. از مجموع ۱۲۸۲۲ منبع مورد استناد در مقالات نيز، ۵۸ درصد منابع به زبان انگليسي و ۴۲ درصد به زبان فارسي بوده است. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌ رسد دليل توجه بيشتر پژوهشگران ايراني به اثربخشي و كارايي ماليات، اعمال سليقه ‌هاي مختلف در رابطه با اخذ ماليات در ايران بوده باشد. از سوي ديگر، قرار گرفتن موضوعات اجتناب از پرداخت ماليات و فرار مالياتي در رده‌ هاي دوم و چهارم اولويت پژوهشي پژوهشگران نيز، حاكي از وجود مشكل و معضل جدي در اين زمينه است.