عنوان مقاله :
پايش اثرات خشكسالي بر شاخصهاي محيطي حاصل از سنجنده موديس در بازه زماني 2019-2001 (مطالعه موردي: مراتع استان اصفهان)
پديد آورندگان :
اسكندري دامنه ، هادي دانشگاه هرمزگان - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي منابع طبيعي , اسكندري دامنه ، حامد دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي - گروه احيا مناطق خشك و كوهستاني , خسروي ، حسن دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي - گروه احيا مناطق خشك و كوهستاني , گيلوري ، احمد دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي - گروه احيا مناطق خشك و كوهستاني , عادلي ساردوئي ، محسن دانشگاه جيرفت - دانشكده كشاورزي - گروه اقتصاد و ترويج كشاورزي
كليدواژه :
مناطق خشك و نيمهخشك , شاخص خشكسالي , شاخص پوشش گياهي , شاخص رطوبت خاك
چكيده فارسي :
با توجه به خسارت شديد خشكسالي به جوامع و بخشهاي مختلف مخصوصا جوامع گياهي و رطوبت خاك در پژوهش حاضر سعي شده است تا با استفاده از دادههاي اقليمي دما و بارش شاخص خشكسالي SPEI استخراج گردد و همچنين در ادامه با دادههاي ماهوارهاي دريافت شده و تحليل و پردازش آنها شاخصهاي پوشش گياهيEVI و رطوبت خاك CWSIمحاسبه گرديد. سپس به روند تغييرات هر كدام از اين شاخصها طي بازه زماني 2019-2001 پرداخته شد و در انتها رابطه همبستگي اين شاخصها با خشكسالي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج روند تغييرات خشكسالي در استان اصفهان نشان ميدهد كه استان اصفهان در طول دوره زماني 19 سال، خشكساليهاي متعددي را تجربه كرده است كه شديدترين اين خشكساليها در سالهاي 2001، 2008 و2010 در اين استان ديده شده است و بهدنبال اين خشكسالي در اين سالها حداقل مقدار شاخص پوشش گياهي و رطوبت خاك نيز مشاهده شد. بررسي روند شاخصهاي SPEI، EVI و CWSI نشان داد كه روند افزايشي اين شاخصها بهترتيب 88.54، 13.14 و 90.72 درصد و روند كاهشي آنها 2.93، 78.33 و 9.28 درصد در استان اصفهان ميباشد. اين درحالي است كه از اين مقدار افزايش در اين شاخصها بهترتيب 6.93، 6.32 و 63.56 درصد در سطح 95 درصد معنيدار است و از مقادير كاهشي اين شاخصها بهترتيب 0.33، 7.45 و 8.75 درصد در همين سطح معنيدار ميباشد. بررسي همبستگي بين شاخص خشكسالي تبخير و تعرق پتانسيل، شاخص رطوبت خاك و پوشش گياهي نشان داد كه اثر شاخص خشكسالي بر رطوبت خاك و پوشش گياهي بهترتيب در 87.23 مثبت و در 56.56 درصد از استان اصفهان منفي ميباشد كه كاهش كميت و كيفيت پوشش گياهي و رطوبت خاك را سبب ميگردد. بديهي است اطلاعات توليد شده با استفاده از اين دادههاي اقليمي و تصاوير ماهوارهاي كمك شاياني به سياستمداران و برنامهريزان در مواجهه با خشكسالي و اثرات آن بر پوشش گياهي و رطوبت خاك خواهد نمود.