انتخاب عقلاني، كنش سياسي و رسانه‌ها: مطالعۀ رابطۀ هزينه هاي سياسي با مشاركت سياسي آنلاين و آفلاين دانشجويان

در نظام‌هاي سياسي دموكراتيك، مشاركت سياسي حق طبيعي هر شهروند است؛ اما نوع و ميزان مشاركت در گروه‌هاي مختلف به نسبت شرايط اجتماعي فرهنگي و فناورانه متفاوت است. در دهه‌هاي اخير همراه با رشد و گسترش فناوري‌هاي جديد ارتباطي همچون اينترنت و شبكه‌هاي اجتماعي آنلاين، نوع، ميزان مشاركت و تأثيرات آن در نظام‌هاي سياسي تغييراتي را به خود ديده است. نقش شبكه‌‌هاي اجتماعي همچون فيس‌بوك، توئيتر، تلگرام و ... در تغيير و تحولات نظام‌هاي سياسي در سال‌هاي اخير اين امر را تأييد مي‌كند. با توجه به رويكرد انتخاب عقلاني و پاراديم فضايي‌شدن جهان اجتماعي، اين مطالعۀ پيمايشي با در نظر گرفتن رويكرد انتخاب عقلاني و پارادايم دوفضايي شدن جهان اجتماعي، تلاش كرده است رابطۀ هزينه‌‌هاي سياسي (درك‌شده و دريافت‌شده) با مشاركت سياسي دانشجويان را در دو فضاي آنلاين و آفلاين ازطريق مدل‌سازي معادلات ساختاري بررسي كند؛ بر اين اساس، 390 نفر از 20000 دانشجوي دانشگاه شيراز با روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي و متناسب با حجم انتخاب شدند و پرسش‌نامه را تكميل كردند. نتايج نشان مي‌دهند با وجود مشاركت سياسي آفلاين بيشتر به‌وسيلۀ دانشجويان، هزينه‌‌هاي سياسي درك‌شده با مشاركت سياسي در هر دو فضا رابطۀ معناداري ندارد؛ اما هزينه‌‌هاي سياسي پرداخت‌شده در هر دو فضا با مشاركت سياسي رابطۀ مثبت و معناداري دارد. نتايج نشان مي‌دهند براي تبيين مشاركت سياسي بايد فراتر از رويكرد انتخاب عقلاني رفت و متغيرهايي همچون فرهنگ سياسي جامعه و تفاسير فرهنگي كنشگران سياسي را نيز در نظر گرفت.