مباني حقوقي و اخلاقي دخالت وكيل در فرآيند دادرسي كيفري

زمينه: وكالت از مهم ترين نهادهايي است كه در فرآيندِ تحققِ عدالت مي تواند نقشِ سازنده اي داشته باشد. حضورِ وكيل در محاكماتِ قضايي، سبب تسهيلِ كشفِ حقيقت و پيشگيري از اجحاف و نقضِ حقوقِ شهروندان تا حدِ قابل توجهي خواهد شد. ضرورت و اهميتِ حقِ دفاع، موجب شده است تا نظام هايِ حقوقي و قضاييِ پيشرفته به ديده يك ركنِ مهمِ دادرسيِ منصفانه به آن بنگرند تا بسترهايِ لازم را براي وكلا، جهتِ ايفايِ بهترِ رسالت خود، در تمام مراحل رسيدگي فراهم آورند. از اين رو، حضورِ وكيلِ مدافع، در مراحل دادرسي، از حقوق مهم و اوليه متهمينِ بوده و با اين اوصاف، وكالت در امور كيفري از اهميت و جايگاه ويژه اي برخوردار است. بنابراين در پژوهش حاضر سعي شده است كه مباني حقوقي و اخلاقي دخالت وكيل در فرايند دادرسي مورد بررسي قرار گيرد. نتيجه گيري: حضورِ وكيل در فرآيندِ دادرسيِ كيفري، بر مبنايِ حقوقي و اخلاقي، قابل توجيه است. مبانيِ حقوقيِ حقِ انتخابِ وكيل در فرآيند دادرسي كيفري؛ داراي دو رويكرد عدالت محور و فايده گرايانه است. در (رويكردِ عدالت محور)، مشاركت وكيل، دادرسي و محاكمه عادلانه متهم را تضمين مي نمايد. ولي بر اساس (رويكرد فايده گرايانه)، مشاركتِ وكيل در راستاي؛ جلوگيري از انحرافِ دادرسي، پيشگيري از خودسريِ دست اندركارانِ نظامِ عدالتِ كيفري، تسريعِ روند دادرسي و تأمين آزادي هاي مشروع، قابلِ توجيه است. امّا مبانيِ اخلاقيِ حق انتخاب وكيل، در فرآيند دادرسي كيفري؛ در راستاي جلوگيري از اطاله دادرسي، تبعيض قائل نشدن بين وكالت هايِ تعييني و وكالت هايِ معاضدتي و تسخيري، اظهارِ حقايق به موكل ضمنِ ارزيابي تخصصي موضوع و راز انگاريِ اظهاراتِ موكل، قابل توجيه است.