بُرون‌شدِ فيثاغوري از يگانه‌انگاريِ مطلقِ پارمنيدس؛ يك تبيين ممكن

بُرون‌شدِ فيثاغوري از يگانه‌انگاريِ مطلقِ پارمنيدسي به يك جريانِ تأثير و تأثّر ميانِ دو نماينده‌ي برجسته و تأثيرگذارِ تفكر پيش‌سقراطي اشاره دارد. اگر تبيين موجودات به‌عنوانِ كثرات را يكي از اهدافِ فكريِ مستتر در انديشه‌ي پيش‌سقراطيان بدانيم، نه‌تنها چنين تبييني در انديشه‌ي پارمنيدس نخواهيم يافت، بلكه بنابر «بنياني» كه پارمنيدس به وضع و بسط آن مي‌پردازد، هر تبيين كثرات ناممكن مي‌گردد. بنابر شواهد تاريخي، حداقل بخشي از انديشه‌ها در جريانِ فكريِ فيثاغوريان را مي‌توان واكنشي به رويكردِ پارمنيدس به مسئله‌ي تبيين كثرات تلقي كرد. به اين ترتيب، فيثاغوريان را مي‌توانيم نخستين نقادانِ انديشه‌ي پارمنيدسي تلقي كنيم كه ايشان نيز، با وضع و توسعه‌ي «بنياني» خاص، مي‌كوشند پاسخي مناسب به دشواري‌هايِ مطرح شده از سويِ پارمنيدس برايِ تبيين كثرات فراهم كنند. پژوهشِ پيشِ‌رو مي‌كوشد، با ارائه‌ي تبييني از اين دو «بنيانِ» پارمنيدسي و فيثاغوري، به روشن‌سازيِ دقيق‌تر نسبتِ ميان اين دو انديشه بپردازد.