مروري بر رويكردهاي پژوهشي انتقال آلاينده‌ها در رس‌هاي اشباع تغيير شكل‌پذير تحت اثر فرآيندهاي همبسته‌ي هيدروليكي -شيميايي-مكانيكي

يكي از راهكارهاي مديريت زباله‌ها و كنترل نشت شيرابه، دفن و ايزولاسيون آن‌ها در يك لايه‌ي رسي متراكم است. علي‌رغم نفوذپذيري بسيار كم رس، امكان عبور جريان سيال و اجزاء از آن به ميزان كم وجود دارد. پديده‌هايي كه باعث انتقال سيال مي‌شوند، شامل جريان هيدروليكي دارسي و اسمز ـ شيميايي است كه به ترتيب ناشي از گراديان هيدروليكي و غلظت است. پديدار شدن جريان اسمز ـ شيميايي به علت خاصيت غشايي رس است. از سوي ديگر انتقال اجزاي شيميايي، بر اثر انتشار و انتقال اجزاءهمراه با جريان سيال رخ مي‌دهد. به دليل اهميت موضوع، در اين مقاله به مرور جامع تحليل اثرات همبسته‌ي اين پديده‌ها با رويكردهاي مختلف پژوهشي مي‌پردازيم. پس از دسته‌بندي رويكردهاي تحليل در سه حوزه‌ي آزمايشگاهي، نظري و عددي، معادلات همبسته‌ي حاكم بر اين پديده هيدروليكي ـ شيميايي ـ مكانيكي ارائه مي‌شود. در نهايت، با توجه به محدوديت‌هاي كارهاي پيشين، نگرشي بر چالش‌هاي پيش رو در پژوهش‌هاي آتي فراهم مي‌شود.