رديابي مولكولي آدنوويروس‌هاي ماكيان مرتبط با رخداد بيماري هپاتيت همراه با گنجيدگي در مزارع مرغ گوشتي استان‌هاي مازندران، فارس و تهران

Molecular detection of fowl adenoviruses associated with inclusion body hepatitis outbreaks in broiler flocks of Mazandaran, Fars, and Tehran provinces

بيماري هپاتيت همراه با گنجيدگي با عامل آدنوويروس‌هاي ماكيان، به دليل ايجاد تلفات در مزارع گوشتي از بيماري‌هاي مهم در صنعت طيور محسوب مي‌شود. مطالعه حاضر به منظور رديابي و طبقه‌بندي مولكولي آدنوويروس‌هاي ماكيان مرتبط بارخداد‌هاي بيماري هپاتيت همراه با گنجيدگي در مزارع مرغ گوشتي كشور انجام شد. در يك بازه زماني 3 ساله، 22 رخداد بيماري در مزارع با سنين 7 تا 42 روزگي در استان‌هاي مازندران، فارس و تهران به ثبت رسيد. در هر مورد بعد از اخذ تاريخچه و ثبت جراحات كالبدگشايي، نمونه‌هاي ويروس‌شناسي و آسيب‌شناسي از بافت كبد پرندگان بيمار اخذ شد. بررسي ويروس‌شناسي با انجام آزمون زنجيره پلي‌مراز در زمان حقيقي بر روي ژن 52K آدنوويروس‌هاي ماكيان و بررسي ميكروسكوپي بافت كبد بعد از رنگ‌آميزي هماتوكسيلين و ائوزين انجام شد. بررسي آسيب‌شناسي بافت كبد نشان‌دهنده بروز هپاتيت نكروزان به همراه حضور گنجيدگي‌هاي داخل هسته‌اي، منتسب به آدنوويروس‌هاي ماكيان، بود. آزمون مولكولي و بررسي سكانس توالي نوكلئوتيدي ژن 52K، نشان از نقش 19گونه D و 3 گونه E آدنوويروس‌هاي ماكيان در رخداد‌هاي بيماري هپاتيت به همراه گنجيدگي داشت. مطالعه حاضر نشان‌دهنده نقش غالب گونه‌هاي D و E آدنوويروس‌هاي ماكيان در ايجاد بيماري هپاتيت به همراه گنجيدگي مي‌باشد. با توجه به گستردگي صنعت طيور كشور، يافته‌هاي همه‌گير‌شناسي مطالعه حاضر در استان‌هاي مذكور مي‌تواند در جهت كنترل و پيشگيري از اين بيماري دركشور مفيد واقع شود.

Inclusion body hepatitis (IBH) with the causative agent of fowl adenoviruses (FAdVs), due to incurring mortality in broiler farms, is considered a significant disease in the poultry industry. The present study was undertaken to detect and molecularly classify FAdV associated with outbreaks of IBH in broiler farms in Iran. Over 3 years, twenty-two outbreaks of IBH, in farms with ages between 7 to 42 days, were recorded in Mazandaran, Fars, and Tehran provinces. In each case, after taking history and recording gross lesions, virological and histopathological samples were obtained from the liver of the affected birds. The virological investigation was carried out by a real-time PCR targeting the 52k gene of FAdV and microscopic investigation of liver tissue was performed after hematoxylin and eosin staining. Histopathological investigation of liver tissue showed necrotizing hepatitis with the presence of intranuclear inclusion bodies attributed to FAdV infection. The molecular assay combined with sequencing analysis of the 52k gene revealed the involvement of 19 FAdV-D and 3 FAdV-E in IBH outbreaks. The present study is indicative of a prominent involvement of FAdV-D and -E in IBH outbreaks. Due to the vastness of the country's poultry industry, the epidemiological findings of the present study in the mentioned provinces could be advantageous for the control and prevention of this disease in the country.