بررسي تنوع زيستي قارچ‌هاي اريزيفالز (Erysiphales) و ميزبان‌هاي آنها در نواحي مركزي و پيراموني منطقه‌ حفاظت‌شده‌ اشتران‌كوه

مقدمه: ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﻴﺎﻫﻲ مناطق حفاظت‌شده و عوامل آسيب‌رسان مانند قارچ‌هاي اريزيفالز، ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻤﻲ در ﺳﻨﺠﺶ و ارزﻳﺎﺑﻲ اين مناطق‌اند. هدف از اين تحقيق بررسي تنوع زيستي قارچ‌هاي اريزيفالز و ميزبان‌هاي آنها در نواحي مركزي و پيراموني اشتران‌كوه است. اين بررسي مبنايي براي مطالعات بيشتر و ارائه اطلاعات اوليه‌ زيست‌سنجي گياهان اين مناطق ازنظر آلودگي به عوامل بيماري‌زا است. مواد و روش‏‏ها: به‌منظور بررسي وضعيت تنوع زيستي اين قارچ‌ها و گياهان ميزبان آنها 10 پلات از ناحيه‌ مركزي و به همين تعداد از نواحي پيرامونيمنطقه‌ حفاظت‌شده‌ اشتران‌كوه، انتخاب و تعداد گونه‌ گياهي آلوده و گونه‌هاي قارچي در اين مناطق با استفاده از مشخصات ريخت‌شناسي شناسايي شدند. سپس شاخص‌هاي تنوع زيستي سيمپسون (Simpson)، شانون (Shannon)، شاخص يكنواختي ايونس (Eviness) و غناي گونه‌اي مارگالف (Margalef) و منهينيك (Menhenik) اين گونه‌ها با نرم‌افزار  PASTمحاسبه و درصد‌هاي فراواني نسبي و فراواني كل اين گونه‌ها نيز برآورد شدند. بررسي همبستگي شاخص‌هاي تنوع و غنا با استفاده از آزمون لون (levene Test) آناليز شد. نتايج: هجده گونه‌ قارچ بيماري‌زا از شش جنس روي 40 گونه‌ گياهي از 15 تيره شناسايي شدند. بيشترين فراواني نسبي قارچ‌ها مربوط به جنس لويلولا (Leveillula) و بيشترين فراواني نسبي گياهان حساس مربوط به تيره‌ استراسه (Astreaceae) بود. ازنظر شاخص‌هاي تنوع زيستي، غنا و يكنواختي بين مناطق بررسي‌شده اختلاف معني‌دار مشاهده نشد. بين طبقات ارتفاعي ازنظر فراواني نسبي قارچ‌هاي بيماري‌زا و گياهان آلوده اختلاف مشاهده شد و همبستگي بين شاخص‌هاي تنوع و شاخص‌هاي غنا در گياهان آلوده و همبستگي بين اين دو شاخص‌ در قارچ‌هاي بيماري‌زا با هم مثبت و معني‌دار بود (0.01 p ). بحث و نتيجه‏گيري: گزارش بيشتر گونه‌هاي گياهي ميزبان اين قارچ‌ها براي دنيا و ايران جديد است. خسارت اين قارچ‌ها در كنار ديگر عوامل آسيب‌رسان و وضع بحراني سطح در اشغال اين گونه‌ها، گياهان منطقه را تهديد مي‌كند.