بررسي فرسايش‌پذيري كرانه‌هاي رودخانه‌ هفتچشمه‌ قزوين با استفاده از تنش نزديك كناره (NBS)

فرسايش كناره‌اي رودخانه يك فرايند پيچيده‌ طبيعي است كه در مقياس كانال عمل مي‌كند. هدف پژوهش حاضر، بررسي وضعيت فرسايش كناره‌اي مناطق آسيب‌پذير و عوامل ايجاد و تشديد فرسايش كناره‌اي رودخانه است؛ بر اين اساس 11 كيلومتر از رودخانه‌ هفت‌چشمه در محدوده‌ روستاي رزجرد تا روستاي شينقر با الگوي سينوسي مطالعه شد. در اين پژوهش با توجه به مورفولوژي رودخانه، محدوده‌ پژوهش به 4 بازه و 10 مقطع تقسيم شد؛ از بازه‌هاي مطالعه‌شده در چند نوبت بازديد ميداني شد تا داده‌هاي مدنظر جمع‌آوري و نيمرخ عرضي كانال تهيه شد. براي بررسي فرسايش كناره‌ اين رودخانه از مدل تنش نزديك كناره استفاده شد. نتايج به‌دست‌آمده در اين پژوهش حاكي است در نسبت شعاع انحنا به عرض دبي لبالبي تمامي مقاطع به‌استثناي مقطع 9 فرسايش شديد دارند؛ در نسبت حداكثر عمق نزديك كناره به عمق دبي لبالبي بيشتر مقاطع فرسايش كم تا متوسط داشته‌اند؛ به‌جز مقطع 9 و 10 در كرانه‌ چپ كه فرسايش زياد و شديد داشته‌اند. در نسبت تنش برشي نزديك كناره به تنش برشي دبي لبالبي تمامي مقاطع فرسايش خيلي كم و كم داشته‌اند. درنهايت با توجه به بازديدهاي ميداني مشخص شد سطح اول مدل يعني نسبت شعاع انحنا به عرض دبي لبالبي با ويژگي‌هاي منطقه تناسب بيشتري دارد و با واقعيت منطقه منطبق است.