تحليل اثرگذاري فناوري ديجيتالي بر توسعه سكونتگاه‌هاي پيراشهري كلان‌شهر مشهد

استفاده از فناوري ديجيتالي بر جنبه هاي مختلف زندگي اقتصادي، اجتماعي- فرهنگي و كالبدي- محيطي روستاييان تأثيرگذار بوده است. پژوهش حاضر، به‌منظور تحليل اثرگذاري فناوري ديجيتالي بر توسعه سكونتگاه‌هاي پيراشهري مشهد به انجام رسيده است. روش تحقيق در پژوهش حاضر توصيفي-تحليلي و براي جمع‌آوري اطلاعات از روش‌هاي‌ اسنادي و ميداني استفاده‌شده است. جامعه آماري پژوهش حاضر شامل 8 روستاي پيرامون كلان‌شهر مشهد است كه داراي دفتر ICT روستايي، جمعيت بالاي 1000 خانوار و در مجاورت شهر مشهد قرارگرفته‌اند. با توجه به تعداد خانوارهاي كل در جامعه نمونه (20813 خانوار=N) و با خطاي 0.07 درصد در فرمول كوكران حجم نمونه‌اي برابر 194 خانوار محاسبه كه با روش تصادفي سيستماتيك از جامعه روستايي انتخاب شدند. تحليل فضايي متغير هاي اصلي با استفاده از مدل هاي FGRA و MABAC انجام شد كه روستاهاي گرجي سفلي، حسين‌آباد قرقي و دهرود داراي بالاترين، و روستاهاي كال زركش و چهار برج داراي پايين‌ترين سطح استفاده از خدمات فناوري ديجيتالي (RICT) و توسعه روستايي است. در ادامه براي آزمودن مدل مفهومي پژوهش و بررسي تأثير فناوري ديجيتالي (RICT) بر توسعه روستايي، ضمن تائيد همبستگي مثبت و معني‌داري اين دو متغير با آزمون همبستگي پيرسون، از فن مدل‌سازي معادلات ساختاري با رويكرد تكنيك حداقل مربعات جزئي (PLS) استفاده گرديده است. با توجه به نتايج، بُعد اقتصادي با در نظر گرفتن اثرات مستقيم و غيرمستقيم، با ضريب 0.363، تأثير بيشتري نسبت به دو بعد اجتماعي و محيطي كالبدي بر توسعه سكونتگاه‌هاي روستايي نمونه داشته است. در بين شاخص‌هاي پژوهش نيز بيشترين تأثيرگذاري مستقيمِ استفاده از فناوري ديجيتالي در توسعه كشاورزي با ضريب 0.20 و ارتقاء سطح ارتباطات با ضريب 0.199 مي‌باشد. درنهايت متغير فناوري ديجيتال روستايي با ضريب 0.786، تأثير خيلي زيادي بر شكل‌گيري توسعه سكونتگاه‌هاي روستايي نمونه داشته است. در كل با توجه به مقدار ضريب تعيين (R2) براي متغير توسعه روستايي (0.990) مشخص گرديد تأثيرگذاري فناوري ديجيتالي (RICT) بر توسعه روستايي در سطح قوي است.