اثر كيفيت لاشريزه و شاخص مزيت تجزيۀ خانگي آن بر فرايند تجزيۀ لاشبرگ‌هاي عرعر و كاج سياه

كيفيت لاشبرگ تأثير اساسي در فرايند تجزيه و پويايي عناصر غذايي آن دارد. در بيشتر پژوهش‌ها فرض بر اين است كه لاشبرگ‌ها در رويشگاه خود از سرعت تجزيۀ بيشتري برخوردارند. اين نظريه هنوز به‌طور كامل تأييد نشده است. بنابراين به‌منظور آزمون اين نظريه و همچنين بررسي اثر كيفيت لاشبرگ بر نرخ تجزيۀ آن، در دو تودۀ دست‌كاشت عرعر (آسمان‌دار) (Ailanthus altissima Mill.) و كاج سياه (Pinus nigra Arnold) لاشبرگ‌هاي اين دو گونه با استفاده از روش كيسه‌لاشبرگ به‌مدت 180 روز در پارك جنگلي شاهد ملاير بررسي شدند. كيفيت شيميايي لاشبرگ‌ها، ضريب ثابت تجزيه، مزيت تجزيۀ خانگي لاشبرگ‌ها و اثرهاي لاشبرگ‌هاي تركيبي بررسي شدند. نتايج نشان داد كه ضريب ثابت تجزيۀ لاشبرگ‌هاي عرعر (با مقادير زياد نيتروژن و كلسيم و نسبت كم C/N) بيشتر از سوزن‌هاي كاج سياه بود (به‌ترتيب 0.09 و 0.05). به‌غير از سوزن‌هاي تركيبي كاج سياه در تودۀ خود، در بقيۀ تركيب‌ها وضعيت رقابتي مشاهده شد. همچنين براساس نتايج تحقيق نرخ‌هاي تجزيۀ لاشبرگ‌هاي مورد بررسي با غلظت‌هاي نيتروژن (0.05 p ، 0.76=r) و فسفر (0.05 p ، 0.62=r) ارتباط معني‌دار مثبت و با غلظت پتاسيم (0.05 p ، 0.74=r) و نسبت C/N (0.05 p ، 0.76=r) ارتباط معني‌دار منفي داشت. تئوري مزيت تجزيۀ خانگي در مورد لاشبرگ‌هاي عرعر و كاج سياه در رويشگاه‌هاي خودشان تأييد شد. در كل نتايج تحقيق نشان داد كه فرايند تجزيه تحت تأثير هر دو عامل كيفيت لاشبرگ و شاخص مزيت تجزيۀ خانگي آن قرار مي‌گيرد. با توجه به يافته‌هاي تحقيق، جنگلكاري‌هاي آميختۀ اين دو گونه در اقليم‌هاي معتدلۀ سردسيري غرب كشور پيشنهاد شد.