تحليل چالش هاي توليد زعفران از ديدگاه زعفران كاران شهرستان مشهد

Analysis of Saffron Production Challenges from the Perspective of Saffron-growers in Mashhad County

زعفران به‌عنوان يكي از محصولات صادراتي و سودآور با چالش‌هاي زيادي در مراحل مختلف توليد، فرآوري و بازاريابي روبرو است. اين مطالعه با هدف بررسي چالش‌هاي توليد زعفران از ديدگان زعفران‌كاران در شهرستان مشهد انجام شد. جامعۀ اماري اين مطالعه شامل تمامي توليدكنندگان زعفران در اين شهرستان بود كه 192 نفر از آن‌ها به روش در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند. براي جمع‌آوري داده-ها از پرسشنامه استفاده شد كه روايي آن با استفاده از نظر كارشناسان و پايايي آن با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ مورد بررسي قرار گرفت. براي تحليل داده‌ها از تكنيك مدل مؤلفۀ سلسله‌مراتبي به روش حداقل مربعات جزيي استفاده شد. نتايج نشان داد كه مهمترين چالش توليد زعفران معطوف به زمينه‌هاي اقتصادي است كه از مهمترين جنبه‌هاي آن مي‌توان به نوسان قيمت زعفران اشاره كرد. همچنين، چالش‌هاي سياسي و فني از ديگر چالش‌هاي مهم اين حوزه شناسايي شدند. لازم به ذكر است كه چالش‌هاي حمايتي نقش‌ قابل-توجهي در مجموعه چالش‌هاي مورد بررسي نداشتند. لازم به ذكر است كه توجه به پلتفرم‌هاي تجارت الكترونيك به‌عنوان يكي از راهكارهاي كاهش اين چالش‌ها پيشنهاد مي‌شود.

Saffron as one of the profitable export products faces many challenges in different phases of production, processing, and marketing. The main purpose of this study was to investigate the challenges of production from the saffron-growers point of view in Mashhad County. The statistical population of this study included all saffron producers in Mashhad county (N=629), 192 of whom were studied by convenience samplings. A questionnaire was used for data collection that its validity and reliability were assessed using a panel of experts and Cronbach's alpha coefficient (α>0.7 for various constructs), respectively. A hierarchical component model using the partial least squares method was used for data analysis. The results indicated that the most important challenge of saffron production was economic contexts that its price fluctuation (factor loading= 0.911) can be mentioned as the most important aspect in this context. Also, political (factor loading= 0.892) and technical (factor loading= 0.881) challenges were identified as other important challenges in this crop. It should be noted that supportive challenges did not play a significant role in the set of considered challenges. Considering e-commerce platforms is suggested as one of the ways to reduce these challenges of saffron production in Mashhad County.