شناسايي نوع تغييرات كاربري اراضي موجود در بستر سيلاب رودخانه و تأثير‏گذار بر روي كيفيت آب مخزن سد، مطالعۀ موردي: سرشاخه‏ هاي بالادست سد مخزني كارده

نياز روزافزون به آب به منظور فعاليت هاي باغي و كشاورزي و افزايش جنبه هاي توريستي و گردشگري در سطح استان، موجب تصرفات متعددي به حريم و بستر رودخانه ها در بالادست مخازن سدها شده است.سد مخزني كارده به منظور تأمين بخشي از آب شرب شهر مشهد و همچنين آبياري اراضي كشاورزيپائين‏دست حوزه با گنجايش حدود 38 ميليون متر مكعب احداث گرديده است. در حوزه آبخيز اين سد 13 روستا، با 2 هزار و 400 نفر سكنه وجود دارد كه مي‏توانند در وضعيت سد و سلامت آب آن تأثيرگذار باشند.در تحقيق حاضر جهت برآورد سيلاب هر يك از زيرحوزه‏هاي مطالعاتي از روش‏هاي مستقيم و غير مستقيم برآورد سيلاب استفاده گرديد. با توجه به نتايج روش تحليل منطقه‏اي و نزديكي نتايج اين روش به روش ديكن، و همچنين با توجه به بازديدهاي منطقه‏اي، روش ديكن منطقه‏اي سناريودوم به عنوان روش منتخب در نظر گرفته شد كه در اين روش از آمار سه ايستگاه جنگ، كوشك آباد و كارده براي كاليبراسيون ضريب ديكن استفاده گرديد. در ادامه، بعد از تعيين ضريب زبري مانينگ، عمليات مدلسازي جريان به منظور استخراج پهنه سيلاب رودخانه در مدل هيدروليكي HEC RAS انجام شد. پس از تعيين پهنه سيلاب مشخص شد كه بيشترين مساحت اراضي باغات متصرف در بستر سيلاب رودخانه كارده به ترتيب در بازه‏هاي خركت، بلغور، آل، سيچ و با مساحت‏هاي 240.8، 83.6، 50، 22.8 و 18.3 هكتار مي‏باشند و بيشترين مساحت اراضي كشاورزي متصرف در بستر سيلاب رودخانه كارده به ترتيب در بازه‏هاي خركت، گوش، بلغور، سيچ و آل با مساحت‏هاي 132.2، 17.5، 15.1، 5.5 و 0.8 هكتار مي‏باشند. تغييرات كاربري موجود در بستر سيلاب از بالادست تا پايين‏دست رودخانه كارده مي‏تواند بيانگر افزايش ميزان ورود كودهاي شيميايي و سموم كشاورزي در اراضي زراعي و باغي ‏باشد كه به عنوان يك خطر جدي در جهت ايجاد آلودگي و اثرات نامطلوب بر آب آشاميدني در محل مخزن سد كارده محسوب مي‏گردد. نتايج پايش كيفيت آب رودخانه كارده در روستاي آل و مارشك نيز اين موضوع را تأييد مي نمايد.