بازآفريني پايدار محلات مساله دار شهرهاي مرزي با تاكيد بر اصول نوشهرسازي (نمونه موردمطالعه محله بابائيان زاهدان)

عدم توجه به فرسودگي بافت‌ها به ويژه در شهرهاي مرزي موجب كاهش سطح كيفي زندگي، زيست‌پذيري و در نتيجه نارضايتي شهروندان گرديده است. محله بابائيان به‌عنوان يكي از بافت‌هاي فرسوده‌ي شهر مرزي زاهدان، با مشكلات گوناگوني مواجه است. مرور منابع نشان مي‌دهد، بازآفريني و تجديد حيات شهري از جمله راه‌‌‌‌حل‌هاي مطرح از سوي محققان در اين زمينه است كه امروزه تحت تأثير انديشه‌هاي مختلفي نظير نوشهرسازي، قرار گرفته است. از اين‌رو هدف مطالعه حاضر، ارائه راهبردهايي جهت بازآفريني بافت‌هاي فرسوده با تاكيد بر رويكرد نوشهرسازي در محله بابائيان شهر مرزي زاهدان است. روش پژوهش براساس هدف از نوع كاربردي و استقرايي است، اما براساس ماهيت توصيفي-تحليلي مبتني بر پرسشنامه است. جامعه آماري جمعيت ساكن در محله بابائيان زاهدان است. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه‌گيري كوكران با سطح اطمينان ۹۵ درصد، ۳۷۸ نفر محاسبه شد. براي اين منظور ابعاد و شاخص‌هاي بازآفريني پايدار از مباني نظري استخراج و سپس بر اساس شرايط محدوده مورد مطالعه بومي‌سازي شدند. ابعاد و شاخص‌هاي مستخرج، با استفاده از روش‌هاي تحليل آماري آزمون تي، كارت امتياز متوازن، فريدمن و همچنين تحليل SWOT، بررسي شدند. پرسشنامه‌هاي تهيه شده توسط ساكنين محله به ‌صورت تصادفي با نرخ بازگشت 88% تكميل گرديد. نتايج تحليل‌ها نشان مي‌دهد، شاخص‌هاي نوشهرسازي در شرايط نامطلوبي قرار دارند. ميزان تحقق اصول نوشهرسازي در بازآفريني در سطح ضعيف و حدود 36.06% است. برپايه نتايج تحليل‌ها، راهكارهايي جهت ارتقا كيفيت زندگي در محله و بازآفريني با تأكيد بر نوشهرسازي ارائه شد. نتايج اين پژوهش مي‌تواند به عنوان راهكارهايي عاجل براي محلات با ويژگي‌هاي فرسودگي مطلق و محلاتي كه از فشارهاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي ناشي از مرزي بودن شهرها متأثر هستند كاربرد داشته باشد. اما به طور خاص نتايج اين تحقيق براي مديران سازمان‌هاي مرتبط با بازآفريني بافت‌هاي فرسوده در شهر زاهدان حائز اهميت است.