پژوهشي درباره تعداد حج‌‌هاي پياده امام حسن مجتبي(ع)

يكي از فضايل امام حسن مجتبي(ع)، انجام حج‌هاي پياده از مدينه تا مكه است، ولي تعداد اين حج‌ها به صورت‌هاي مختلف؛ يعني پانزده، بيست و بيست و پنج حج گزارش شده است. با توجه به دوران محدود ده ساله امامت آن حضرت(ع)، اين پرسش وجود دارد كه ايشان در چه مقطعي اين تعداد حج ‌پياده را انجام داده است؟ مقاله پيش رو كه با هدف بررسي ميزان درستي اين آمار و چگونگي انجام آن با روش سندپژوهي تدوين يافته است به اين نتيجه رسيده است كه با توجه به دوران امامت آن حضرت(ع)، اين آمار به عنوان حج ‌پياده از مدينه به مكه نادرست و ناهم‌گون با حقايق تاريخي است. به نظر مي‌رسد پياده‌روي‌هاي امام(ع) مربوط به رفتن از مكه به منا و از آن‌جا به عرفات و سپس به مشعر و گاه به منا بوده است و روايتي صحيح نيز به اين نكته اشاره كرده است. بر اساس اين برداشت، امكان انجام حج با چنين شرايطي قبل از امامت آن حضرت نيز متصور است.