رهيافتي بر تشخيص احاديث زمانمند و غيرزمانمند

در ميان دانش هاي حديثي، «فقه الحديث» از جايگاه رفيعي برخوردار است. بر اين پايه، دانشيان حديث با كاربست قواعد  فهم حديث، تلاش كرده اند تا حديث، روشمندانه فهم گردد. از سوي ديگر همواره فهم حديث دچار آسيب هايي گشته است. «تعميم‌گرايي» يا تسري دادن آموزه حديثي درباره فرد، گروه، زمان و مكان خاصي  به افراد، گروه‌ها، زمان ها و مكان هاي ديگر از آسيب هايي است كه گاه فهم مقصود اصلي گوينده را تهديد مي كند. اين نوشتار درصدد راه هاي تشخيص گزاره هاي حديثي «تعميم ناپذير» از گزاره هاي حديثي «تعميم پذير» و بررسي زمينه هاي پديداري «تعميم‌گرايي» است. با توجه به شأن صدور، تصريح معصوم، بي تأثيري رفتاري در زماني ديگر، نبودن مصداق در شرايط امروزي، متكلم بودن پيامبر و امام و توجه به مَصَبِّ حديث مي توان به تفكيك ميان گزاره هاي حديثي تعميم پذير از تعميم ناپذير اقدام كرد.