واكاوي سازوكار انقباض‌شهري و وابستگي آن با فرهنگ برنامه ريزي(مورد پژوهي: منطقه8 كلانشهر تبريز)

ساختارهاي شهري همواره متحمل دگرگوني هاي دائمي بوده و متاثر از عوامل دروني و بيروني، رشد و انقباض را در جمعيت خود تجربه كرده اند. برنامه ريزي براي شهرهاي درحال انقباض ديگر تحت پيش گزاره هاي رشد شهري معنادار نيست و نيازمند تغيير به پارادايم ديگري است. از اين رو چالش شهرهاي در حال انقباض، پتانسيل ايجاد زمينه تغيير در فرهنگ برنامه ريزي را نيز دارا مي باشند. انقباض شهري به عنوان پديده اي كه به لحاظ تجربي انگاشت پردازي شده، ناشي از ميان‌كٌنِش محرك هاي متغير انقباض در سطوح مختلف فضايي است كه به كاهش جمعيت در مقياس محلي منجر گشته و ممكن است با افت اقتصادي و تغييرات جمعيتي نيز همراه باشد. هدف اين پژوهش شناسايي و بررسي عوامل و محركه هاي تأثيرگذار بر انقباض شهري در حال رخداد در منطقه ۸ كلانشهر تبريز و نيز بررسي پيامدها و اثرات ناشي از اين پديده بر برنامه ريزي مي باشد كه منجر به عدم توانايي منطقه در جذب و نگهداشت جمعيت شده است. بدين ترتيب در راستاي دستيابي به هدف پژوهش از روش تحقيق تركيبيِ متواليِ اكتشافي بهره گرفته شده است. نتايج تحليل حاكي از آن است كه پديده انقباض شهري ناشي از مؤلفه هايي است كه در بستر برنامه ريزي ساختار فضايي بررسي شده و متناسب با شرايط و ويژگي هاي هر محيط، تعيين مي‌گردد. در منطقه مورد مطالعه نيز عوامل و محركه هاي كاهش جمعيت شناسايي شده به ترتيب در ابعاد كالبدي، اجتماعي، اقتصادي، آلودگي محيطي و منظر شهري بيش ترين ميزان اثرگذاري بر رخداد اين پديده را دارا مي‌باشند.