شناخت عامل‌هاي اثرگذار بر مسائل شهري ايران با رويكرد عدالت اجتماعي

با شكل گيري ديدگاه قطب رشد پس از اصلاحات ارضي دهه 40 و همچنين ادامه روند افزايش جمعيت و مهاجرت روستاييان به شهرها بعد از انقلاب، تمركز سرمايه گذاري ها به ويژه در شهرهاي بزرگ و بي توجهي به توزيع عادلانه قدرت، ثروت و امكانات در ساير نواحي شهري كشور تشديد شده است. بر اين اساس، هدف اين پژوهش شناسايي متغيرهاي كليدي و اثرگذار و روابط حاكم ميان متغيرها در سيستم شهري ايران به منظور تحقق عدالت اجتماعي طي بازه زماني كوتاه مدت در افق 1410 است. از اين رو، فرآيند پژوهش حاضر از نظر هدف، كاربردي و بر حسب رهيافت تحقيق، توصيفياكتشافي است. داده ها به كمك تكنيك پويش محيطي و با مشاركت 16 متخصص رشتة برنامه ريزي شهري در دانشگاه ها و مراكز پژوهشي به عنوان اعضاي پانل خبرگان گردآوري شده كه برآيند آن، شناسايي 21 متغير اوليه جهت بررسي وضعيت آينده عدالت اجتماعي در شهرهاي ايران است. شناسايي متغيرهاي اثرگذار و اثرپذير و روابط  حاكم بر ميان متغيرها از روش پركاربرد در آينده پژوهي،  «تحليل ساختاري»، متغيرها استفاده شده است. نتايج تحقيق مبين آن است، متغير «آموزش حقوق شهروندي»، در محيط سيستم از ثبات و اثرگذاري بسيار بالايي برخوردار است. همچنين، متغيرهاي «ايجاد فرصت برابر» و «دموكراسي شهري» به عنوان متغيرهاي دو وجهي، «توزيع عادلانه قدرت و ثروت» به منزله متغير ريسك و متغيرهاي هدف شامل «تخصيص عادلانه منابع و امكانات» و «استحقاق»، داراي اثرگذاري و اثرپذيري بسياربالايي هستند. اين متغيرها از ظرفيت بسيار زيادي جهت تبديل شدن به بازيگران كليدي سيستم جهت تحقق عدالت اجتماعي در شهرهاي ايران برخوردار مي باشند.