اثربخشي آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي بر جرأت‌ورزي و دلزدگي تحصيلي دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه اول

مقدمه: دانش‌آموزان آينده‌سازان كشور هستند و بايد با مداخلات متنوع، معضلات تحصيلي و آموزشي آن‌ها را بهبود بخشيد. هدف پژوهش حاضر، تعيين اثربخشي آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي بر جرأت‌ورزي و دلزدگي تحصيلي دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه اول مي‌باشد. مواد و روش ها: روش پژوهش، نيمه تجربي با طرح پيش‌آزمونپس‌آزمون و پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش را دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه اول مدارس شهرستان جلفا در سال تحصيلي 99-1398 تشكيل دادند (895 نفر). تعداد 30 نفر با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند و به‌ طور تصادفي در دو گروه قرار گرفتند. گروه آزمايش، در 8 جلسه 1.5 ساعته تحت آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي قرار گرفتند. گروه كنترل آموزشي دريافت نكردند. ابزارهاي اندازه‌گيري، پرسشنامه‌هاي جرأت‌ورزي گمبريل و ريچي، و دلزدگي تحصيلي بودند. تجزيه و تحليل يافته‌ها توسط آزمون تحليل واريانس آميخته با اندازه‌گيري مكرر انجام گرفت. يافته‌ها: ميانگين و انحراف معيار متغيرهاي جرأت‌ورزي و دلزدگي تحصيلي گروه آزمايش در پيش‌آزمون به ترتيب 12.61±118.80 و 10.98±67.13؛ و در گروه كنترل 11.85±119.20 و 13.71±70.80 بود. در پس‌آزمون، نمره جرأت‌ورزي گروه آزمايش (11.70±109.07) در مقايسه با گروه كنترل (11.88±119.13) بهبود يافت (P 0.001)، و نمره دلزدگي تحصيلي گروه آزمايش (10.75±57.93) نسبت به گروه كنترل (13.89±70.67) كمتر شد (P 0.001). در مرحله پيگيري، اثر آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي بر جرأت‌ورزي و دلزدگي تحصيلي ماندگار بود (P 0.001). نتيجه‌گيري: بر طبق نتايج مي‌توان گفت آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي مي‌تواند به ‌عنوان روشي مؤثر در افزايش جرأت‌ورزي و كاهش دلزدگي تحصيلي دانش‌آموزان مورد استفاده قرار گيرد.