كليدواژه :
پيشبيني , جريانات سطحي , سري زماني , فصلي- ضربي , خوزستان
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: پژوهش حاضر به مطالعه و بررسي جريانات سطحي استان خوزستان و پيشبيني آن براي دوره 1398 تا 1407 با استفاده از مدلهاي سري زماني است.روش بررسي: پژوهش حاضر در 9 ايستگاه منتخب از استان خوزستان به منظور مقايسه دقت مدل سريهاي زماني و پيشبيني مقدار جريانات سطحي انجامشده است. براي اين منظور از دادههاي دبي ماهانه ايستگاه هيدرومتري به مدت 22 سال (13701392) استفاده شده است. از مدل سري زماني فصلي ضربي جريانات سطحي بررسي و بهترين مدل برازش داده شد، صحت و دقت مدلها به كمك نرمال بودن توزيع باقيماندهها، فرض ثابت بودن واريانس، نمودارهاي مربوط به باقيماندهها در طول زمان، تائيد گرديد.يافتهها: يافتههاي اين مطالعه نشان داد، بهترين مدلهاي برازش شده در ايستگاههاي اهواز (1,1,1)(1,0,1) SARIMA، بامدژ(1,1,0)(1,0,1) SARIMA، تله زنگ (1,0,1)(1,1,1) SARIMA، حرمله(1,0,1)(1,1,1) SARIMA، دزفول (2,0,1)(1,1,1) SARIMA، دشت بزرگ (2,0,2)(1,1,1) SARIMA، دوكوهه (2,2,0)(1,1,1) SARIMA، گتوند (2,1,1)(1,0,1) SARIMA و فارسياب(2,1,1)(1,1,2) SARIMA ميباشند؛ كه اين مدلها از دقت خوبي براي پيشبيني جريانات سطحي برخوردار بودند.بحث و نتيجهگيري: نتايج جريانات سطحي براي سالهاي 1398 تا 1407 نشان داد كه جريانات سطحي در تمام ايستگاههاي منتخب كاهش مييابد و اين كاهش در ايستگاه اهواز به بيشترين و ايستگاه دوكوهه به كمترين مقدار به ترتيب با 9.78 و 0.58 ميرسد. همچنين نتايج پيشبيني ماهانه نشان داد كه بيشترين و كمترين مقدار كاهش جريانات سطحي به ترتيب در آذر ماه با 6.98 و شهريور با 1.67 خواهد رسيد.