بررسي اثرات سياست‌هاي مالياتي و يارانه‌اي در راستاي حفظ و پايداري منابع آب دشت كبودرآهنگ

زمينه و هدف: تغييرات آب و هوايي و محدوديت منابع آب هاي سطحي در دهه هاي گذشته، سبب بهره برداري بيش‌ازحد از منابع آب زيرزميني شده است به‌طوري‌كه سفره هاي آب زيرزميني در اغلب دشت هاي كشور وضعيت مطلوبي ندارند. دشت كبودرآهنگ يكي از دشت هاي ممنوعه بحراني كشور مي باشد كه با بحران آب مواجه است. اين وضعيت مستلزم بكارگيري مديريت صحيح سياست هاي منابع آب زيرزميني است. هدف اين مطالعه تعيين اثرات اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي اعمال سياست هاي ماليات و يارانه به ازاي هر مترمكعب آب مازاد مصرف‌شده يا صرفه جويي شده به‌عنوان روش جايگزين قيمت گذاري مي باشد.روش بررسي:  مطالعه حاضر با استفاده از روش برنامه‌ريزي رياضي اثباتي و حداكثر آنتروپي مورد بررسي قرار گرفت. سياست هاي ماليات و يارانه به ازاي هر مترمكعب آب مازاد مصرف‌شده يا صرفه جويي شده در سه سناريوي 329، 658 و 987 ريال اعمال‌شده است. داده ها و اطلاعات موردنياز با مراجعه به سازمان هاي ذيربط و با استفاده از تكميل 141 پرسشنامه به روش نمونه گيري خوشه اي چندمرحله‌اي توسط كشاورزان دشت كبودرآهنگ در سال زراعي 96-1395 تكميل و جمع‌آوري گرديد.يافته ها: نتايج نشان داد با اعمال سياست هاي ماليات و يارانه به ازاي هر مترمكعب آب مازاد مصرف‌شده يا صرفه جويي شده، سطح زير كشت منطقه تغيير نخواهد كرد، بلكه الگوي كشت به سمت محصولاتي مانند جو، خيار و هندوانه سوق داده مي شود. همچنين نتايج تحقيق نشان داد اعمال اين سياست ها علي‌رغم كاهش مصرف آب،  سبب افزايش بازده ناخالص كشاورزان مي شود.بحث و نتيجه گيري:  اعمال سياست هاي مالياتي و يارانه به ازاي هر مترمكعب آب مازاد مصرف‌شده يا صرفه جويي شده مي تواند باعث ايجاد انگيزه در كشاورزان براي كاهش مصرف آب شود و جايگزين مناسبي براي سياست قيمت گذاري آب كشاورزي باشد.