عنوان مقاله :
مكان يابي QTLهاي كنترلكننده برخي صفات مورفولوژيكي در لاين‌هاي اينبرد نوتركيب گندم نان
عنوان به زبان ديگر :
QTL mapping for some morphological traits in recombinant inbred lines of bread wheat
پديد آورندگان :
خبيري، النا دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، اردبيل، ايران , اصغري، علي دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، اردبيل، ايران , محمدي، ابوالقاسم دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه به نژادي و بيوتكنولوژي گياهي، تبريز، ايران , رسولزاده، علي دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي آب، اردبيل، ايران , نور آئين، مجتبي دانشگاه مراغه - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، مراغه، ايران
كليدواژه :
اثرات افزايشي , صفات مورفولوژيك , گندم نان , مكانيابي , نشانگر
چكيده فارسي :
بهمنظور شناسايي QTLهاي كنترلكننده صفات مورفولوژيك در گندم نان، 148 لاين اينبرد نوتركيب گندم نان بهاره حاصل از تلاقي رقم Yecora Rojo(زودرس و پاكوتاه بهعنوان والد پدري با منشاء آمريكا ) و ژنوتيپ No.49 (ديررس و پابلند بهعنوان والد مادري با منشاء سيستان و بلوچستان) بههمراه والدين مورد مطالعه قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل طول پدانكل، طول سنبله، طول ريشك، طول برگ پرچم، تعداد سنبله، وزن سنبله و تعداد دانه در سنبله بود. نقشه پيوستگي براساس 202 نشانگر (177 نشانگر ريزماهواره و 51 نشانگر رتروترانسپوزون) در اين مطالعه مورد استفاده قرار گرفت كه طول نقشه حدود 36/691 سانتي مورگان با ميانگين فاصله 42/3 بين هر جفت نشانگر بود و 21 كروموزوم گندم نان را پوشش ميداد. تجزيه QTL بر اساس روش مكانيابي فاصلهاي مركب (CIM) انجام شد و براي QTLهاي شناسايي شده، اثرات افزايشي برآورد گرديد. نتايج تجزيه QTL نشان داد كه براي ارتفاع بوته طول پدانكل، طول سنبله، طول ريشك، طول برگ پرچم و تعداد دانه در سنبله يك QTL به ترتيب روي كروموزومهاي 7B،5A ، 3A، 4A، 3Aو 3Aو دو QTLبراي تعداد سنبله و وزن دانه در سنبله برر وي كروموزومهاي 3Aو 2Dو براي وزن سنبله سه QTLبر روي كروموزومهاي 2A ، 5Dو 7Dشناسايي و مكانيابي گرديد. در بين QTLهاي شناسايي شده QSNS3Aبيشترين اثر افزايشي را داشت. براي صفات طول پدانكل، وزن سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن دانه در سنبله اثر افزايشي منفي QTLهاي مكانيابي شده نشاندهنده توارث الل مطلوب در اين جايگاه از والد No.49 به نتاج بود. واريانس فنوتيپي توجيهشده توسط اين QTLها از 93/4 تا 63/13 درصد متغير بود. در اين مطالعه تعداد QTLهاي شناسايي شده براي خصوصيات مرتبط با سنبله گندم بسيار كم بودند كه ميتواند به دليل تعداد بالاي QTLهاي با اثر كم، وجود اثرات متقابل و همچنين اثرات محيطي باشد.
