پديد آورندگان :
شريفيان بهرمان، ابوالفضل ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﮔﺮﮔﺎﻥ - ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩﻱ ﻣﺮﺗﻊ ﻭ ﺁﺑﺨﻴﺰﺩﺍﺭﻱ، ﮔﺮﮔﺎﻥ، ايران , سپهري، عادل ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﮔﺮﮔﺎﻥ - ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩﻱ ﻣﺮﺗﻊ ﻭ ﺁﺑﺨﻴﺰﺩﺍﺭﻱ - گروه مديريت مرتع، ﮔﺮﮔﺎﻥ، ايران , باراني، حسين ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﮔﺮﮔﺎﻥ - ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩﻱ ﻣﺮﺗﻊ ﻭ ﺁﺑﺨﻴﺰﺩﺍﺭﻱ - گروه مديريت مرتع، ﮔﺮﮔﺎﻥ، ايران
كليدواژه :
آق‌قلا , اصلاح مرتع , اكولوژي مرتع , خصوصيات خاك , ديوخار
چكيده فارسي :
پروژه‌هاي اصلاح و احياء مراتع شور و قليايي از طريق كشت گونه كام‌تيغ (Lycium depressum Stock.) در شمال استان گلستان در ايران طي ساليان اخير با موفقيت همراه نبوده است كه يكي از دلايل آن مي‌تواند عدم آگاهي از روابط خاك و گياه باشد. هدف پژوهش حاضر بررسي و مقايسه خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك در زيستگاه و خارج زيستگاه گونه كام‌تيغ در مراتع شهرستان آق‌قلا بود. نمونه‌هاي خاك از عمق 0 تا 30 سانتي‌متر از پاي گياه، بين پايه‌هاي گياه درون زيستگاه و نيز خارج زيستگاه در ده تكرار برداشت شد. ويژگي‌هاي بافت خاك، وزن مخصوص ظاهري، تخلخل، ميانگين قطر خاكدانه، ماده آلي، نيتروژن، كلسيم، منيزيم، آهك، رطوبت اشباع، اسيديته و هدايت الكتريكي اندازه‌گيري شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون تجزيه واريانس يك طرفه با بهره‌گيري از بسته‌هاي آماري در نرم‌افزار Rstudio صورت گرفت. نتايج نشان داد ميزان درصد شن و رس، وزن مخصوص ظاهري، تخلخل، ميانگين وزن قطر خاكدانه و هدايت الكتريكي خاك به طور معني‌داري بين درون و بيرون زيستگاه متفاوت بود (p<0.05). از سوي ديگر، در مقادير ماده آلي، نيتروژن و رطوبت اشباع بين تيمار بين پايه‌ها و خارج زيستگاه تفاوت معني‌داري مشاهده نشد (p>0.05). با اين حال، بين پاي گونه با دو تيمار بين پايه‌ها و خارج زيستگاه تفاوت معني‌داري وجود داشت. در نتيجه‌گيري كلي مي‌توان گفت خرد زيستگاه گونه كام‌تيغ از خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاصي برخوردار است كه حضور، رويش و تكثير آن را ممكن مي‌سازد. بنابراين پيشنهاد مي‌شود در كشت گونه كام‌تيغ، مكان‌يابي صحيح با توجه به خصوصيات خاك بويژه خصوصيات فيزيكي مورد توجه قرار گيرد.
چكيده لاتين :
Over the last five years, restoration and rehabilitation projects in saline and alkaline rangelands at north of Golestan Province in Iran through plantation of Lycium depressum Stock. have not achieved any success. One reason behind this lies in the lack of knowledge about relations between the soil and plant. This study aimed at assessing and comparing soil physiochemical characteristics inside and outside of Lycium depressum Stocks. habitat in Aq-Qala county rangelands. Soil samples were collected from a 0-30 cm depth in three zones of a) next to the plant stand, b) between plant stands and c) outside of the habitat in 10 replications. Soil texture, bulk density, porosity, MWD, organic matter, nitrogen, calcium, magnesium, calcium carbonate, saturated moisture, pH and EC were measured. Data analysis was done using one-way analysis of variance through statistical packages in Rstudio software. The result showed that sand, clay, bulk density, porosity, MWD and EC were significantly different between inside and outside the habitat (p<0.05). On the other hand, there was no significant difference within the between plant stands zone and the outside of the habitat zone pertaining organic matter, nitrogen and saturated moisture (p>0.05). However, significant difference was observed between next to the stand and other two treatments regarding the same variables. In conclusion, it can be outlined that L. depressum Stocks. microhabitat has specific soil physiochemical characteristics which allow the presence, growth and natural regeneration of the species. Hence, it is recommended to consider soil characteristics particularly physical characteristics in finding the correct location for plantation.
