تأثير سطوح عصاره جلبك و وزن بنه مادري بر محتواي رنگدانه هاي فتوسنتزي و رشد رويشي و زايشي زعفران (.Crocus sativus L)

Effects of Different Levels of Algae Extract and Mother Corm Weight on Photosynthetic Pigment Content, Growth and Yield of Saffron

به ­منظور بررسي اثرات مصرف عصاره جلبك و وزن بنه مادري بر رشد رويشي، عملكرد گل و غلظت رنگدانه­ هاي فتوسنتزي زعفران (Crocus sativus L.)، آزمايشي در سال زراعي 1396- 1395 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه بيرجند در قالب طرح بلوك ­هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل عصاره جلبك دريايي (بصورت غوطه ­وري بنه به مدت 10 دقيقه در محلول­ هاي صفر، 15 و 30 قسمت در هزار قبل از كاشت و سپس مصرف صفر، 15 و 30 ليتر در هكتار همراه با آبياري اول) و وزن بنه مادري [ريز (كمتر از 4 گرم)، متوسط (8- 4.1) و درشت (12- 8.1 گرم)] بودند. صفات اندازه ­گيري شده شامل تعداد گل، عملكرد گل، وزن تر و خشك كلاله، طول كلاله، وزن برگ، تعداد و طول برگ، محتواي كلروفيل a، b و كلروفيل كل بودند. نتايج نشان داد كه كاربرد عصاره جلبك بر عملكرد گل، عملكرد كلاله­­، وزن برگ و ميزان كلروفيل a تأثير معني ­دار داشت. بيشترين عملكرد گل­ (1.29 گرم در مترمربع)، عملكرد كلاله­­ خشك (0.059 گرم در مترمربع)، وزن خشك برگ (0.092 گرم در بوته) و كلروفيل a (1.11 ميلي­گرم در گرم وزن­تر برگ) از تيمار مصرف 30 ليتر در هكتار عصاره جلبك و كمترين مقادير عملكرد گل (1.061 گرم در متر مربع)، عملكرد كلاله خشك (0.052 گرم در متر مربع)، وزن­ خشك برگ (0.076 گرم در بوته) و كلروفيل a (0.98 ميلي­گرم در گرم وزن ­تر) در گياهان شاهد (عدم مصرف عصاره جلبك) به­ دست آمد. با اين وجود، از حيث صفات ذكر شده، تفاوت معني­داري بين سطوح 15 و 30 ليتر در هكتار عصاره جلبك يافت نشد. وزن بنه ­هاي مادري نيز، تمامي صفات مورد بررسي را تحت تأثير معني­دار قرار داد. بيشترين تعداد گل (4.7 در مترمربع)، طول كلاله (33.6 ميلي­ متر)، تعداد برگ (9.3 عدد در بوته) و طول برگ (33.6 سانتي­متر) از بنه­ هاي مادري درشت و كمترين ميزان تمامي اين صفات در شرايط استفاده از بنه­ هاي مادري ريز به­ دست آمد. بر اساس نتايج حاصل از اثر متقابل وزن بنه و عصاره جلبك، بيشترين محتواي كلروفيل b و كل (به­ ترتيب 1.79 و 2.98 ميلي­گرم در گرم وزن­ تر برگ) در گياهان حاصل از بنه ­هاي مادري درشت و تغذيه شده با مقدار 30 ليتر در هكتار عصاره جلبك حاصل شد. در مجموع، مصرف عصاره جلبك به ميزان 30 ليتر در هكتار و كاشت بنه­ هاي مادري درشت موجب افزايش رشد و عملكرد زعفران شد.

For investigation the effect of algae extracts and mother corm weights on flower yield and growth characteristics of saffron (Crocus sativus L.), an experiment was conducted at Research Farm of College of Agricultural, University of Birjand, during 2017. The factors included three seaweed extracts (0, 15 and 30 L ha-1) and three corm weights [0.1- 4 (small), 4.1 – 8 (medium) and 8.1 - 12g (large-sized)] which were tested in a RCBD with three replications. Application of algae extract had a significant effect on flower yield, stigma yield, leaf weight and chlorophyll a content. The highest flower yield (1.29 g.m-2), dry stigma yield (0.059 g.m-2), leaf dry weight (0.092 g per plant) and chlorophyll a (11.1 mg g-1 FW) were obtained at 30 L ha-1 of algae extract, while the lowest amounts of flower yield (1.061 g m-2), stigmas yield (0.052 g m-2), leaves weight (0.076 g per plant) and chlorophyll a (0.98 g-1 FW) were gained in the control treatment. However, no significant difference was found between the levels 15 and 30 L ha-1 of algae extract. Corm weight also significantly influenced all studied traits. The highest number of flowers (4.7 per m-2), stigma length (33.6 mm), number of leaves (9.3 per plant) and leaf length (33.6 cm) were found in large corms, but the smallest of them were obtained from small ones. Based on the results of the interaction effects of experimental factors, the highest chlorophyll b and total chlorophyll (1.79 and 2.98 mg g-1 FW, respectively) were obtained from 30 L ha-1 of algae extract and large corms. Overall, the use of organic algae extract (30 L ha-1) and planting of larger mother corms significantly improved the growth and stigma yield of saffron.