كليدواژه :
آنتاگونيسم , برنج , شدت بيماري , Trichoderma spp
چكيده فارسي :
بيماري بلاست برنج با عامل Pyricularia oryzae يكي از مهمترين بيماريهاي قارچي برنج در ايران و جهان است. از 150 نمونه نشاء، برگ و خوشه سالم و آلوده برنج جمع آوري شده از مزارع برنج استان گيلان، 68 جدايه قارچي به دست آمد. 11 جدايه قارچي شناسايي شده بر مبناي روشهاي ريخت شناختي و مولكولي شامل Ulocladium alternariae،Ulocladium cf. alternariae،Ulocladium cf. consortiale، Ulocladium sp.، Curvularia pallescens،Preussia sp. ، Trichoderma harzianum ، Trichoderma virens، Trichoderma viride،Alternaria citriوEpicoccum sp. كه در آزمون بيماري‌زايي قادر به ايجاد بيماري روي برنج نبودند، براي مطالعات مهار زيستي بيماري بلاست برنج انتخاب شدند. در آزمايشگاه از آزمون‌هاي كشت متقابل، كشت روي اسلايد، متابوليتهاي فرار و عصاره كشت استفاده شد و براساس نتايج به دست آمده، جدايههايT. harzianum، T. virens، T. viride،A. citriو U. cf. consortialeبهترتيب بيشترين درصد مهار رشد ميسليومي بيمارگر را نشان دادند. اين جدايه هاي قارچي در مرحلة چهار برگي روي گياه برنج رقم هاشمي در شرايط گلخانه مايه زني شدند. تمامي جدايه ها به استثناي U. cf. alternariae قادر به كاهش شدت بيماري بلاست برگ شدند كه T. harzianum با كاهش شدت بيماري بهميزان 36/27 درصد مؤثرترين آنتاگونيست در بررسيهاي گلخانه اي بود و پس از آن جدايه هاي T. virens، T. viride وA. citri قرار داشتند. مقايسه ميانگين داده‌ها به روش حداقل اختلاف معني دار (LSD) نشان داد كه بين قارچهاي بيوكنترل T. harzianum،U. cf. alternariae و Preussia sp.اختلاف معني داري از نظر كارآيي در كنترل بيماري بلاست برنج وجود دارد. همچنين از لحاظ آماري بين قارچ‌ها در مورد تاثير بر ارتفاع، وزن تر و وزن خشك بوته هاي برنج در گلخانه اختلاف معني‌داري وجود داشت و در ميان آن‌ها، T. harzianum بيشترين كارآيي را در بهبود اين صفات نشان داد. نتايج تحقيق حاضر نشان داد كه قارچهاي مختلفي در ميكروفلور گياه برنج وجود دارند كه به طور بالقوه توانايي مهار زيستي بيماري بلاست برنج را دارا هستند.
چكيده لاتين :
The rice blast disease caused by Pyricularia oryzae is one of the most important fungal diseases in Iran and
worldwide. From 150 samples of healthy and infected rice seedlings, leaves and spikes collected from paddy
fields of Guilan province, 68 fungal isolates were obtained. Eleven isolates identified based on morphological
and molecular methods that were not able to cause disease on rice in pathogenicity test including Ulocladium
alternariae, Ulocladium cf. alternariae, Ulocladium cf. consortiale, Ulocladium sp., Curvularia pallescens,
Preussia sp., Trichoderma harzianum, Trichoderma virens, Trichoderma viride, Alternaria citri and Epicoccum
sp. were selected for rice blast disease biocontrol studies. In the laboratory, we used dual culture, culture filtrate,
slide culture and volatile metabolites methods and based on results, T. harzianum, T. virens, T. viride, A. citri
and U. cf. consortiale isolates had highest percentage of mycelial growth inhibition of P. oryzae. These fungal
isolates were inoculated in a four–leaf stage on rice plant of Hashemi cultivar under greenhouse conditions. All
inoculated fungi except U. cf. alternariae, reduced leaf blast disease rating, among them T. harzianum with
27.36% reduction in disease rating was the most effective antagonist in greenhouse studies followed by T. virens,
T. viride and A. citri. Comparison of data average in least significant difference (LSD) method showed that there
was significant difference between biocontrol fungi (T. harzianum, U. cf. alternariae and Preussia sp.) in terms
of efficiency in rice blast control. Also, there was a statistically significant difference between the fungi in terms
of effect on height, fresh weight and dry weight of rice plants in the greenhouse and among these fungi, T.
harzianum showed the highest efficiency in improving these traits. The results of the present study showed that
there are different fungi in microflora of rice plants which are considered as potential biological control of rice
blast disease.
