اثر ضايعات گريپ‌فروت و كنجاله كنجد در كنترل نماتد ريشه‌گرهي Meloidogyne javanica روي گياه گوجه‌فرنگي

Effects of the grapefruit wastes and sesame oil cake to control of the root-knot nematode Meloidogyne javanica on tomato plants

در اين تحقيق، اثرات ضايعات خشك گريپ‌فروت در سطوح (w/w) 3، 5 و 7% و كنجاله كنجدw/w) ) 0/5، 1 و 1/5% جهت كنترل نماتد ريشه گرهي Meloidogyne javanica درون ريشه گوجه‌فرنگي در خاك سترون و غير سترون در شرايط گلخانه مورد بررسي قرار گرفت. هم‌چنين نسبت C:N خاك، فنل كل ريشه، كلروفيل و فاكتورهاي رشدي گياه ميزبان ارزيابي شدند. نتايج نشان داد كه تيمارهاي ضايعات گريپ‌فروت 7% و كنجاله كنجد 1/5% در خاك غيرسترون، جمعيت نهايي نماتد را به ترتيب به ميزان 54/5 و 83% كاهش دادند. افزايش درصد ضايعات باعث بهبود شاخص‌هاي رشدي گياهان آلوده شد. بيشترين افزايش در تيمارهاي ضايعات گريپ‌فروت 7% و كنجاله كنجد 1/5% در خاك غيرسترون و كمترين مقدار در شاهد و خاك سترون صورت گرفت. نسبت C:N در تيمارهاي ضايعات گريپ‌فروت 7% و كنجاله كنجد 1/5% در خاك غيرسترون به ترتيب 8/06 و 10/17 بود. مقدار فنل كل ريشه و كلروفيل برگ تيمار شده گوجه‌فرنگي آلوده به نماتد نسبت به شاهد افزايش يافت. در بررسي آزمايشگاهي نيز كمترين ميزان زنده‌ماني لاروهاي سن دو نماتد پس از 72 ساعت در تيمارهاي ضايعات گريپ‌فروت 7% به ميزان 3/85% و در كنجاله كنجد 5/1% به ميزان 44/42% اتفاق افتاد. هم‌چنين كمترين ميزان تفريخ تخم پس از چهار روز، به ترتيب به ميزان 4/62% و 13/88% مربوط به اين تيمارها بود.

In this study, the effects of dry grapefruit waste at levels of 3, 5 and 7% (w/w) and sesame oil cake at 0.5, 1 and 1.5% (w/w) to control of the root knot-nematode Meloidogyne javanica within tomato roots in sterilized and non-sterilized soils were investigated under greenhouse conditions. Also, C:N ratio, roots total phenolic content, chlorophyll and growth factors of host plant were evaluated. The results showed that treatments of 7% grapefruit wastes and 1.5% sesame oil cake, in non-sterilized soil reduced the final nematode population by 54.5% and 83%, respectively. Increasing the percentage of wastes improved the growth indices of infected plants. The highest increases were in 7% grapefruit waste and 1.5% sesame oil cake in non-sterilized soil, and the lowest was in control and sterilized soil. The C:N ratio in treatments of 7% grapefruit wastes and 1.5% sesame oil cake in non-sterilized soil was 8.06 and 10.17, respectively. In comparison to the control, the amounts of total root phenol and leaf chlorophyll of nematode infected tomato increased. In the laboratory trial, the lowest survival rate of the nematode second juveniles occurred in treatments of 7% grapefruit wastes by 3.58% and in 1.5% sesame oil cake during 72 hours by 44.42% after 72 hours. In addition, the lowest egg hatching rates after four days were 4.62% and 13.88% for these treatments, respectively.