سنجش پاسخدهي ايستگاه هاي زيرزميني شبكه مترو تهران به عنوان فضاهاي شهري زيرزميني

Analyses of Responsive Tehran Underground Subway Network Stations as Urban Spaces.

در اكثر كلان شهرهاي امروز تعديل مشكلات منبعث از تراكم بالاي ترافيكي، كالبدي فضايي جهت پاسخ مطلوب شهر به شهروندان، توسعه فضاهاي شهري در زير سطح زمين را امري اجتناب ناپذير نموده است. راهكار هاي گوناگوني پيرامون گسترش شهر در زير سطح زمين جهت ارتقاء كيفيت زندگي شهري مطرح شده اند، اما ماحصل كار در تهران چندان مطلوب به نظر نمي رسد. بررسي انديشه ها و نهايتا بررسي نمونه هاي متجلي در تهران مي تواند ضمن شفاف نمودن بيان مساله، گامي موثر براي ارائه راهبردهاي مفيد و سازنده براي بهبود روند شكل گيري اين گونه مجموعه ها باشد. هدف پژوهش رصد كاستي ها و نياز شهروندان در فضاهاي شهري زيرزميني كلانشهر تهران در راستاي دستيابي به شاخص هايي براي ايجاد فضاي عمومي پاسخگو و مطلوب است. سوال پژوهش اين است كه فضاهاي شهري زيرزميني چگونه به عنوان عنصري فضايي در دوران معاصر پاسخگوي نيازهاي اساسي شهروندان بوده و توجه به كدام شاخص ها در ايجاد فضايي پاسخگو و مطلوب حائز اهميت است؟ در اين پژوهش ضمن بررسي ادبيات موضوع، تعداد 10 ايستگاه مترو با روش تركيبي (كيفي - كمي) مورد مشاهده و بررسي قرار گرفته است. يافته هاي پژوهش بيانگر عدم توجه به مباني جامع طراحي شهري است. ايستگاه هاي صادقيه و ارم سبز مطلوب و ايستگاه هاي امام خميني و گلبرگ نامطلوب به نظر مي رسند. دسترسي و امنيت، دو شاخصي است كه در ايستگاه هاي زيرزميني مترو از وضعيت مطلوب تري برخوردار است. دلنشيني، سرزندگي و هويت از جمله شاخص هايي است كه چندان به آن ها پرداخته نشده است.

Tendency toward physical development in underground due to shortage of land and rapid grout of metropolitan areas is taken into consideration in recent contemporary period. Reduction of traffic congestion, the problem of high density built form, and also solving other related problems of inhabitants, is an avoidable approach at present. Although there are many ideas and views to develop underground spaces by what has happen in various cases in Tehran, but it is not efficient and acceptable. Study and elaboration of various such cases in Tehran can help in clarification of the problem and also provide practical solution for upgrading these complexes of public urban spaces. The aim and objective of the research is to create comprehensive urban design criteria underground which are efficiently responsible. Therefor the question raises here are: 1. How UPUS(Underground Public Urban Space) can be more responsive and efficient? The methodology use in this research is combined quantitative and qualitative analyses. Through which beside literature review survey and observation of 10 cases of UPUS is done. Finally is concluded that the spaces of Sadeghieh, Eramsabz, seems to be efficient, but Imam Khomeini and Golbarg seems to be not efficient as such. Finding and result of the research indicate that there are lack of comprehensive urban design criteria. Accessibility and security are the main 2 points in compare to the other aspects in designing of metro station as a public space. Conviviality and relation of form and function of the other aspects which are not taken as such.