اهميت نهاد داوري و تاملي بر شرايط قانوني مراجعه به آن در اختلافات نفتي ايران

Arbitration and Conditions of Referring to It in Iran’s Oil Disputes

سهم نفت در اقتصاد ايران قابل توجه است. به همين سبب، اختلاف‌هاي نفتي همواره مورد توجه عموم بوده و به بحث‌هاي سياسي دامن زده است. يكي از روش‌هاي حل و فصل اين اختلافات مراجعه به نهاد داوري است كه در اين پژوهش ابتدا اهميت اين نهاد و دلايل اقبال به آن با روش مقايسه اي بررسي مي‌شود. پس از آن، مشروعيت مراجعه به اين نهاد از نظر حقوق داخلي و بين‌المللي براساس روش نظري بحث مي‌شود تا امكان مراجعه به اين نهاد از نظر قانوني روشن شود. در نهايت اثر قوانين ايران در زمينه داوري بر عملكرد شركت ملي نفت در مراحل مختلف حل اختلاف تحقيق شده و با هدف تشويق سرمايه‌گذاري و صيانت از اموال عمومي، پيشنهادي جهت تغيير شرايط قانوني رجوع به داوري در دعاوي نفتي ارائه شده است.

Oil represents a big share in Iran’s economy; thus, it is a sensitive issue for the public in Iran, and oil disputes are a public concern and provoke political debate in Iran. This article analyses the importance of arbitration as an oil dispute resolution mechanism, then, it studies the possibility of taking cases to it under international and Iranian law. To this aim, it employs a comparative legal approach to highlight factors in arbitration’s popularity among other Alternative Dispute Resolution mechanisms. Then, the legitimacy of taking cases to arbitration is investigated from domestic and international law perspectives. Finally, implications of the Iranian law on the performance of the National Iranian Oil Company in the arbitration proceedings are discussed and a recommendation to alter conditions of going to arbitration is presented for lawmakers.