بررسي اثرات كشنده و غيركشندة سه حشره كش روي بالتوري سبز Chrysoperla carnea (Neuroptera: Chrysopidae) در شرايط آزمايشگاهي

Lethal and sublethal effects of three insecticides on green lacewing, Chrysoperla carnea (Neuroptera: Chrysopidae) under laboratory conditions

بالتوري سبز،Chrysoperla carnea Stephens از دشمنان طبيعي مفيد در كشاورزي است كه به راحتي در آزمايشگاه قابل پرورش مي­ باشد. اين گونه در برنامه­ هاي مهار زيستي به روش رهاسازي اشباعي به طور گسترده استفاده مي­ شود. اطلاعات در خصوص اثرات غيركشندگي، به مشخص شدن اثرات منفي و زير كشندة حشره­كش­ها روي آفات كمك خواهد نمود و اطلاعات كاربردي براي يافتن راه­كارهاي موثر در كنترل آفات را نشان خواهد داد. اثرات كشنده و غيركشندة حشره ­كش ­هاي تبوفنوزايد، كلوتيانيدين و فلوپيراديفورون روي حشــرات كامل بالتوري سبز C. carnea در شرايط آزمايشگاهي در دماي 2 ± 25 درجة سلسيوس، رطوبت نسبي 5 ± 60% درصد و دوره نوري 8:16 ساعت (روشنايي: تاريكي) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد، دورة تخم­ريزي در تيمار فلوپيراديفورون (26/62 روز در مقايسه با تيمارهاي كلوتيانيدين (21/90 روز) و تبوفنوزايد (21/62 روز) تفاوت معني ­داري دارند و ميزان باروري كل نيز در تيمار فلوپيراديفوران به طور معني داري بيشتر از ساير تيمارها بود. نتايج آزمايش ­هاي مربوط به جدول زندگي نشان داد كه مقدار پراسنجة r در شاهد و تيمارهاي كلوتيانيدين، تبوفنوزايد و فلوپيراديفوران به ترتيب 0/15، 0/17، 0/14 و 0/15 برروز بود. نرخ متناهي افزايش جمعيت (λ) در تيمارهاي مختلف تحت تاثير قرار گرفت، به طوري كه از 1/19 تا 1/16 بر روز در افراد بالغ C. carnea به ترتيب براي تيمارهاي كلوتيانيدين و تبوفنوزايد متغير بود. همچنين بيشترين ميزان زنده­ ماني C. carnea (58 روز) در شاهد مشاهده شد. با توجه به نتايج به دست آمده در خصوص طول دوره زندگي، ميزان باروري و پراسنجه ­هاي مهم زيستي بالتوري سبز، به نظر مي‌رسد فلوپيراديفوران نسبت به كلوتيانيدين و تبوفنوزايد، روي جمعيت C. carnea زيان­ كمتري داشته باشد.

Chrysoperla carnea Stephens (Neuroptera: Chrysopidae) is an important beneficial predator in agriculture, which is easily reared in laboratory. It is widely used in augmentative biological control programs. Research on sublethal effects, aims to reveal the negative and non-lethal impacts of insecticides on pests and provide practical information for forming effective pest control strategies. The lethal and sublethal effects of tebufenozide, clothianidin, and flupyradifurone on the common green lacewing, C. carnea were investigated in laboratory conditions at 25 ± 2°C, 60 ± 5% RH and a photoperiod of 16:8 h. (L:D). The results indicated the oviposition period in insects treated with flupyradifurone (26.62 days) was significantly different from the oviposition period in insects treated with clothianidin (21.90 days) and tebufenozide (21.62 days). Total fecundity in flupyradifurone treatment was significantly higher than the total fecundity in other treatments. The life table experiment of current study showed the values of r in control and the populations treated with LC30 of clothianidin, tebufenozide and flupyradifurone were 0.15, 0.17, 0.14, 0.15 day-1, respectively. The finite rate of increase (λ) was affected with different treatments; and the values varied from 1.19 to 1.16 day-1 for C. carnea adults treated with clothianidin and tebufenozide, respectively. The highest survival rate of C. carnea was observed in control (58 days). Based on the results, it seems flupyradifurone may have less harmful effects on total lifespan, fecundity rate and bio-characteristics of green lacewing population than clothianidin and tebufenozide.