تدقيق جايگاه و فرآيند هيجان‌هاي فردي در چارچوب تعاملي انسان و محيط

Scrutinizing the Position and Process of Emotions in the Interactive Framework of Humans and the Environment

بيان مسئله: محيط مي‌تواند سبب ايجاد هيجان‌هاي مثبت و منفي در شهروندان گردد. بخش مهمي از اهميت هيجان به‌دليل تأثيري است كه بر رفتار افراد دارد. زيرا هيجان يكي از اجزاء اصلي رفتار اجتماعي است و استخراج پاسخ‌­هاي هيجاني يكي از بهترين راه­‌هاي فهم تجربه و ادراك است. مروري توصيفي بر مطالعات انجام‌شده نشان مي‌دهد تاكنون به جايگاه و سازوكار فرايندهاي هيجاني در تعامل انسان و محيط كمتر توجه شده‌است. تدقيق جايگاه هيجان در چارچوب تعامل انسان و محيط در لايه‌اي عميق‌تر، مستلزم كشف سازوكار هيجان و ارتباط آن با تعامل انسان- محيط است كه دغدغه اين پژوهش است. هدف: هدف پژوهش آن است كه به كمك حوزه‌هاي مطالعاتي مكمل به جايگاه فرآيندهاي عاطفي و هيجاني در چارچوب تعامل انسان و محيط دست يابد. روش: روش­ تحقيق، تحليل­ محتواي كيفي است. در مرحلة اول، با تحليل مقايسه‌اي پژوهش‌هاي صورت­ گرفته، مدل اوليه تعامل انسان و محيط ارائه و سپس از­طريق تحليل ­محتواي مطالعات حوزه روانشناسي هيجان، سازوكار فرآيندهاي هيجاني استنتاج شده ­است. محصول نهايي تحقيق، تدقيق جايگاه فرآيند هيجاني در مدل­ جامع تعامل انسان و محيط است. يافته‌ها: در چارچوب پيشنهادي ارائه ­شده مشخص­ شد علاوه ­بر دو فرآيند شناختي و تفسيري تأثيرگذار بر رفتار كه تحت‌تأثير شرايط ادراك­ كننده و شرايط محيط ­فيزيكي روي‌ مي‌دهد، وقتي فرد در محيط با پتانسيل هيجاني قرارگيرد، فرآيندهاي هيجاني روي مي‌دهد كه يا مي‌تواند در سطح ادراك هيجاني باقي بماند و يا درصورت ايجاد انگيختگي توسط محرك هيجاني به تجربه هيجاني منجرگردد. در نهايت تجربه و يا ادراك هيجاني مي‌تواند تحت‌تاثير فرآيندهاي مرحله بالاتر به‌ترتيب منجر به رفتار و احساس خاصي در محيط و يا ارزيابي عاطفي آن گردد. نتيجه­ گيري: كيفيت عاطفي و هيجاني ادراك­شده از محيط نيز هم تحت‌تأثير ويژگي‌هاي محيطي احساس­ شده و هم ويژگي‌هاي فردي است و مي‌تواند يكي از مهم‌ترين مؤلفه‌هاي سه‌گانه رفتاري باشد كه ضرورت توجه و تنظيم محرك­هاي هيجاني محيط را براي طراحان و برنامه ريزان محيطي نشان مي­دهد.

Background: The environment can cause positive and negative emotions in the citizens. An important part of the importance of emotions is due to the impact on people's behaviors. Because the extraction of emotional responses is one of the best ways to understand different fields of experience and perception. A descriptive review of studies has shown that the mechanism of emotional processes in human-environment interaction have not been considered so much in studies. Scrutinizing the place of emotions in the framework of human-environment interaction in deeper layers, requires the discovery of the emotional mechanism and its relationship with the human-environment interaction, which is the main concern of this research. Objectives: This research seeks to provide a comprehensive framework for human interaction with the environment by exploring the position and mechanism of emotional processes with the help of complementary fields of study. Methodology: The research method is qualitative content analysis. In the first step, by comparative analysis of the researches, the initial research model is presented. Then, by analyzing the content of studies in the field of emotion psychology, the mechanism of emotional processes has been inferred. The conclusion of the research is to Scrutinize the place of the emotional process in the model of human-environmental interaction. Results: In the proposed framework, it was found that in addition to two cognitive and interpretive processes affecting behavior that occur under the influence of perceptual conditions and environmental and physical conditions, emotional processes occur when a person is in an environment with emotional potential. Which can either remain at the level of emotional perception or lead to emotional experience if motivated by emotional stimuli. Finally, experience or emotional perception can, under the influence of higher-level processes, lead to certain behaviors and feelings in the environment or its emotional evaluation. Conclusion: The perceived emotional quality of the environment is also affected by both the perceived environmental characteristics and the individual characteristics and can be one of the most important triple behavioral components. This shows the importance of attention to the emotional stimuli of the environment in environmental design and planning.