بررسي الگوي توزيع فضايي Spodoptera exigua (Lepidoptera: Noctuidae) روي چغندر قند و مزيت سمپاشي مكان ويژه در مديريت آفت

Spatial distribution pattern of Spodoptera exigua (Lepidoptera: Noctuidae) on sugar beet and advantage of site-specific spraying in the pest management

كرم برگ خوار چغندر قند Spodoptera exigua (Hübner) يكي از آفات مخرب چغندرقند در جهان مي ­باشد. در اين پژوهش، از روش ­هاي زمين آمار براي تعيين نقاط نمونه­ برداري و تعيين الگوهاي توزيع فضايي اين آفت استفاده شد. از فرمون جنسي حشره براي پيش ­بيني زمان دقيق تخم­گذاري و از روش نمونه برداري مشاهده­اي براي تعيين تراكم لاروهاي S. exigua استفاده شد. براي تخمين تراكم جميعت حشره در مكان­ هاي نمونه برداري نشده، از روش وزن دهي معكوس فاصله و كريجينگ عادي استفاده شد. تراكم مراحل مختلف رشدي كرم برگخوار چغندرقند بصورت هفتگي در ماه­ هاي مرداد و شهريور سال 1395 برآورد شد. درجه وابستگي مربوط به تخم ­هاي كرم برگخوار چغندرقند در اغلب تاريخ هاي نمونه برداري، بيشتر از 76 درصد بود كه بيانگر الگوي توزيع تجمعي و همبستگي قوي فضايي آنها بود. سمپاشي سراسري زماني­كه تراكم لاروهاي آفت در شبكه ­ها بيشتر از آستانه اقتصادي بود، مورد استفاده قرار گرفت. همچنين از روش سم پاشي مكان ويژه، زماني­كه تراكم لاروهاي آفت در شبكه هاي نمونه­ برداري متجاوز از آستانه اقتصادي بود، استفاده شد. در بيشتر موارد، مرگ و مير لاروها در سم پاشي سراسري و مكان ويژه اختلاف معني داري نداشتند. مقايسه دو مدل درون ­يابي نشان داد، داده‌هاي محاسبه شده براي تعيين تراكم لاروها و تخم­ هاي كرم برگخوار چغندرقند با استفاده از مدل كريجينگ عادي در مقايسه با مدل وزن دهي معكوس فاصله برازش بهتري داشتند. نتايج اين مطالعه در بهبود برنامه­ هاي نمونه برداري به منظور مديريت كرم برگخوار چغندرقند در ايران مفيد خواهد بود.

Spodoptera exigua (Hübner) is a destructive insect pest of sugar beet globally. In this study, we utilized some geostatistical techniques to locate sample points and determine spatial distribution pattern of the pest. Pheromone traps were used to predict accurate time of oviposition and visual sampling was used to determine larval density. In order to predict the population density at non-sampled locations, Inverse Distance Weighting (IDW) and Ordinary Kriging (OK) techniques were used. The densities of different developmental stages of S. exigua were estimated weekly during August and September, 2016. The degree dependence values of S. exigua eggs in majority of dataset were larger than 76%, indicating their clumped distribution and strong spatial autocorrelation. Broadcast spraying was used when the density of the larvae in tracts overpassed the economic threshold. Also, we applied site-specific spraying to grid cells when larval densities were above the economic threshold. In most cases, larval mortality was not significantly different between broadcast spraying and site-specific spraying methods. Comparing two interpolation methods indicated that the data calculated for density of larvae and eggs of S. exigua were fitted better with OK model than IDW one. The findings of this research would be useful to develop sampling programs and to control S. exigua in Iran.