پديد آورندگان :
عبداللهي، حميد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات علوم باغباني - پژوهشكده ميوه‌هاي معتدله و سردسيري، كرج، ايران , عليپور، مهدي دانشگاه تربت حيدريه - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي، تربت حيدريه، ايران , خرمدل آزاد، مهسا دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات - دانشكده علوم كشاورزي و صنايع غذايي، تهران، ايران , تقي زاده، امير عباس دانشگاه بين‌المللي امام خميني(ره) - دانشكده كشاورزي، قزوين، ايران
چكيده فارسي :
طي برنامههاي اصلاحي انجام شده روي درخت به، دو رقم معرفيشده ويدوجا و بهتا، و سه ژنوتيپ اميدبخش اصفهان-2، اصفهان-3 و اصفهان-5 گزينش شده است. در اين تحقيق به تعيين نشانگرهاي مورفولوژيك و مولكولي اختصاصي درتمايزآنها پرداخته شد. ارزيابي مورفولوژيك براساس 38 صفت توصيف‌گر آزمونهاي تمايز، يكنواختي و پايداري (DUS) و ارزيابي مولكولي براساس نشانگر SSR، با استفاده از 15 جفت آغازگر سيب و گلابي انجام شد. تجزيه خوشهاي روي صفات مورفولوژيك و الگوي باندي حاصل از نشانگر SSR، بيانگر تمايز كليه رقم‌ها و ژنوتيپ‌هاي مورد بررسي از يكديگر بود. در ميان صفات توصيف گر، صفات قدرت و عادت رشد، رنگ شاخه و نحوه اتصال جوانهها، اندازه و مواجبودن حاشيه برگ، رنگ شكوفه و خصوصيات ميوه به عنوان كليديترين صفات در تمايز رقم‌ها بود. رقم اصفهان براساس عادت رشد درخت و شاخه و فرم ميوه، رقم ويدوجا براساس فرم درخت، مواج بودن حاشيه برگ و رنگ شكوفه و زمانگلدهي و اصفهان-2، اصفهان-3، بهتا و اصفهان-5، به ترتيب براساس صفات فرم ميوه، فاصله جوانه از شاخه، گردن ميوه و رنگ سبزقهوهاي شاخه متمايز بودند. در نشانگرهاي مولكولي تعداد 10 آلل چند شكلو متوسط آلل 3/3 به‌ازاي هر مكان ژني مشاهده شد. بيشترين تعداد باند و شاخص PIC با استفاده از آغازگرهاي CH05d04، CH04a12 و CH02b10 به دست آمد. آغازگرهاي CH04a12، CH05d04 و Ch02b10 بيشترين قدرت تمايز رقم‌ها و ژنوتيپ‌هاي اميدبخش را را داشتند، به صورتي كه جمعاً آغازگرهاي NH015a، CH04a12 و NB103a همراه با يكي از جفت آغازگرهاي CH01d08، CH05d04 و يا NH011b قادر به تمايز همگي رقم‌هاي مورد بررسي بودند.
چكيده لاتين :
Recent quince breeding programs has resulted in release of new cultivar Viduja and Behta and presentation of promising Esfahan-2, Esfahan-3 and Esfahan 5 genotypes. This research was conducted to discriminate these cultivars by morphological and molecular markers. Morphological markers were based on 38 characteristics from discrimination, uniformity and stability (DUS) tests, while for molecular markers, 15 primer pairs of apple and pear SSR markers were used. Cluster analysis on morphologic and banding pattern of SSR marker demonstrated distinctness of all evaluated cultivars and promising genotypes. Among morphological markers, tree vigor and growth habit, shoot color and position of bud in relation to the shoot, leaf size and undulation of blades, bloom color and fruit traits were key characteristics. Cultivar Esfahan, based on tree growth habit and fruit shape, cv. Viduja based on tree form and leaf blade undulation, bloom color and flowering time have been discriminated, while in Esfahan-2, Esfahan-3, Behta and Esfahan-5, the fruit shape, position of but in relation to the shoot, fruit neck and finally green-brown of shoot color, respectively were the most discriminative characteristics. In molecular markers, 10 polymorph alleles with mean 3.3 alleles per locus were observed. The highest allele numbers and PIC indices were observed for CH05d04, CH04a12 and CH02b10 primer pairs. Three primer pairs belong to CH04a12, CH05d04 and Ch02b10, SSR loci were more discriminative and three primer pairs, including NH015a, CH04a12 and NB103a with one of the CH01d08, CH05d04 or NH011b were adequately discriminative for all evaluated quinces.
