تأثير محلول‌پاشي اوره متناسب با فنولوژي رشد بر عملكرد و تناوب باردهي نارنگي ساتسوما (Citrus unshiu)

Effect of urea spray accordance with growth phenology on yield and alternate bearing of satsuma mandarin (Citrus unshiu)

به منظور افزايش عملكرد و كاهش تناوب باردهي نارنگي ساتسوما، آزمايشي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي به مدت هفت سال بر درختان نارنگي ساتسوما انجام شد. تيمارها شامل شاهد، محلولپاشي زمستاني اوره (قبل از تمايز جوانه‌هاي گل)، محلولپاشي اوره در زمان گلدهي (باز شدن حداقل 50 درصد گل‌ها) و محلولپاشي تابستاني اوره (پس از ريزش تابستانه ميوه‌چه‌ها) بودند. نتايج نشان داد تفاوت ميانگين عملكرد بين سال پرمحصول و كم‌محصول در سالهاي اول و دوم آزمايش بسيار زياد بود، به‌طوري كه عملكرد از 19/94 كيلوگرم به ازاي هر درخت در سال پرمحصول به 69/13 كيلوگرم در كم محصول رسيد كه حدود 80 كيلوگرم تفاوت داشتند. اما تفاوت عملكرد بين سالهاي پرمحصول و كم‌محصول بعدي (سالهاي سوم و چهارم آزمايش) به حدود 40 كيلوگرم رسيد كه تقريباً نصف تفاوت عملكرد در تناوب اول (سالهاي اول و دوم آزمايش) بود. بنابراين، محلولپاشي اوره به تدريج موجب تعديل تناوب باردهي در سالهاي آزمايش شده است. بين تيمارهاي مختلف محلولپاشي اوره از نظر عملكرد تجمعي، تفاوت معني‌داري وجود داشت، به‌طوري كه بيشترين عملكرد تجمعي از تيمارهاي شاهد و محلول‌پاشي در زمان گلدهي حاصل شد. همچنين تأثير تيمارهاي مختلف محلولپاشي اوره بر شاخص تناوب باردهي از نظر آماري معنيدار بود. درختان در تيمار شاهد، بيشترين شاخص تناوب باردهي را داشتند و تيمارهاي محلول­پاشي زمستاني و محلول‌پاشي در زمان گلدهي از كمترين شاخص تناوبباردهي برخوردار بودند. همه تيمارهاي محلولپاشي اوره وزن متوسط ميوهها را نسبت به شاهد افزايش دادند. بنابراين براساس نتايج اين آزمايش جهت تعديل تناوب باردهي، محلول‌پاشي زمستانه و بهاري اوره توصيه مي‌شود.

To increase yield and reduce alternate bearing of satsuma mandarin trees, an experiment was performed in randomized complete block design during seven years. Treatments include: control; winter urea spraying (before flower bud differentiation); urea spraying at full bloom (at the opening of at least 50% of flowers) and summer urea spraying (after summer physiological abscission of fruitlets). Results showed that yield difference between “on” and “off” years in the first and second years was very high as from 94.19 kg for each tree in the first (on) year reached to 13.69 kg in the second (off) year which had about 80 kg difference. But yield difference in following “on” and “off” years (third and fourth years of experiment) reach to about 40 kg that was about half of previous alternate bearing cycle. Therefore, urea spraying adjusts alternate bearing during years of experiment, gradually. Treatments of urea spraying had significant difference on cumulative yield at 5% as the highest obtained from control and at flowering spray treatments. Also, effect of different urea treatments on alternate bearing index was significant. Control trees, had the most alternate bearing index and winter and spring spray treatments had the least alternate bearing index. All urea spray treatments increased fruit average weight compare to control. Therefore, based on the results of this project to modulate alternate bearing, winter and spring spraying of urea recommended.