بررسي تأثير تنش موليبدن بر عملكرد سيستم آنتي‌اكسيدان گياهچه‌هاي جعفري (Petroselinum sativum L.) در شرايط آزمايشگاهي

Effects of molybdenum stress on antioxidant system performance of parsley seedlings (Petroselinum sativum L.) under laboratory condition

ازآنجايي‌كه خاك­ هاي كشاورزي در اكثر نقاط دنيا به مقادير متفاوتي از فلزات سنگين آلوده هستند، تنش فلزات سنگين يكي از تنش‌هاي اصلي در اين مناطق محسوب مي­ گردد كه مي ­تواند تأثير منفي بر ميزان توليد محصولات گياهي داشته باشد. در اين پژوهش تأثير تنش موليبدن [سطح شاهد (C: 9/1ميكرومولار) و سطوح تيماري 5/0+C، 5/2+C، 5+C، 10+C ميكرومولارموليبدات سديم اضافه شده به محلول غذايي هوگلند] بر رشد و عملكرد سيستم آنتي‌اكسيدان آنزيمي و غيرآنزيمي گياه جعفري درمرحله گياهچه ­اي (پنج­ هفته­ اي) مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد هرچند سطوح مختلف تنش موليبدن موجب كاهش وزن خشك و طول بخش هوايي و ريشه گياهچه‌ها و همچنين كاهش شاخص ­پايداري ­غشا و محتواي­ نسبي آب برگ آن­ها شد، وليكن، اثر افزايش­دهنده بر محتواي پرولين (افزايش 150 درصدي محتواي پرولين بخش­هوايي نسبت به شاهد) و تركيبات­ فنلي (افزايش 80 و 85 درصدي محتواي فنل­كل بخش­ هوايي و ريشه نسبت به شاهد) داشت. فعاليت آنزيم­هاي آنتي‌اكسيدان كاتالاز، بنزيدين­پراكسيداز، آسكوربات­ پراكسيداز و پلي­ فنل­ اكسيداز هم بخش­هوايي و هم ريشه، در شرايط مواجه با تنش موليبدن افزايش يافتند. بنابراين اين‌طور مي‌توان نتيجه ­گيري كرد كه گياهچه ­هاي جعفري سعي مي­ كنند از مسير كاهش نسبي فرايند رشد و به عوض آن، افزايش سيستم­ دفاع آنتي‌اكسيدان به "تحمل" شرايط تنش فلزسنگين موليبدن در اين مرحله نموي بپردازد.

Since agricultural soils in many parts of the world are contaminated with varying amounts of heavy metals, heavy metal stress is one of the major issues in these areas that can have a negative effects on crop production. In this study, the effect of different levels of molybdenum [Control (C: 1.9 µM), C+0.5, C+2.5, C+5, C+10 µM sodium molybdate] was evaluated on the growth and function of enzymatic and non-enzymatic antioxidant system of parsley at seedling stage. The results showed that although the molybdenum stress decreased dry weight and length of both plant parts (shoot and root) as well as membrane stability index and relative water content, it had an increasing effect on proline (150% increase in proline content of shoot compared to control) and phenolic compounds (80% and 85% increase in phenolic content of shoot and root, compared to control). The activity of antioxidant enzymes catalase, benzidine peroxidase, ascorbate peroxidase and polyphenoloxidase was also increased under molybdenum stress. Therefore, it may be concluded that parsley seedlings try to "tolerate" the stress condition of molybdenum heavy metal at this physiological-growth stage by partially reducing the growth process and, in turn, enhancing its antioxidant defense systems.