پديد آورندگان :
سعيدي پويا، الهام دانشگاه فردوسي - گروه علوم باغباني - گياهان زينتي، مشهد، ايران , تهراني فر، علي دانشگاه فردوسي - گروه علوم باغباني - گياهان زينتي، مشهد، ايران , گزانچيان ، غلامعلي مركز تحقيقات كشاورزي طروق خراسان رضوي، ايران , كاظمي، فاطمه دانشگاه فردوسي - گروه علوم باغباني، مشهد، ايران , شور، محمود دانشگاه فردوسي - گروه علوم باغباني، مشهد، ايران
كليدواژه :
شبدر , گلخانه , گياه پوششي , مخلوط چمن , ورزشي
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: چمن‌هاي با نياز مراقبتي پايين شامل مخلوطي از چمن با يكسري گياهان برگ پهن براي ايجاد يك تركيب متنوع گونه-اي است در واقع نوعي چمن‌هاي كم هزينه هستند كه ميزان نهاده‌ها از جمله آبياري، كوددهي، علف كش و چمن زني در آنها كاهش يافته باشد و در مقابل هجوم علفهاي هرز استقامت كند، كه اين امر به حفظ منابع طبيعي و كاهش آلاينده‌ها كمك ميكند.
مواد و روش‌ها: با هدف بررسي پاسخ رشدي اندام هوايي و زيرزميني مخلوطهاي چمن و شبدر به تنش خشكي در مقايسه با چمن مخلوط تجاري، آزمايشي در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه فردوسي، در قالب آزمايش فاكتوريل بر مبناي طرح كاملا تصادفي با 6 تيمار: تركيب فستوكا + ميكروشبدر(FM) ، لوليوم + ميكرو شبدر(LM) ، لوليوم + شبدر سفيد (LT)، فستوكا ارونديناسه+ لوليوم پرنه+ ميكرو شبدر(FLM) ، فستوكا ارونديناسه+ لوليوم پرنه+ ميكرو شبدر+ شبدر سفيد (FLTM) در مقايسه با چمن مخلوط تجاريS) ) با 4 سطح تنش خشكي شامل 25، 45، 65 و 85 درصد ظرفيت زراعي و با 3 تكرار انجام شد. صفات ارتفاع، عرض برگ، تعداد پنجه، وزن تر و خشك اندام هوايي، سطح ريشه، ميانگين قطر ريشه، مجموع طول ريشه، حجم ريشه و وزن تر و خشك ريشه مورد ارزيابي قرار گرفت.
يافته‌ها: نتايج نشان داد كه در رقابت بين 6 نوع مخلوط چمن و شبدر، بيشترين و كمترين ارتفاع به ترتيب مربوط به مخلوط LT با ميانگين 89/5 سانتي‌متر و مخلوط FLTM با ميانگين 02/5 بود. از نظر وزن تر و خشك اندام هوايي، FLTM و LT بيشترين و FM كمترين مقادير وزن توليدي را به خود اختصاص دادند. همچنين تنش 65% ظرفيت زراعي، تاثير معني‌داري بر روي ارتفاع گياهان نگذاشت و اختلاف معني‌دار در سطوح 45 و 25 درصد ظرفيت زراعي مشاهده شد. تنش 25 درصد ظرفيت زراعي به صورت معني-داري عرض برگ و تعداد پنجه ها را تحت تاثير قرار داد و شدت تنش تا حد 45 درصد ظرفيت زراعي نتوانست به طور معني‌داري اثر منفي بر روي وزن تر و خشك اندام هوايي چمن مخلوط‌ها بگذارد. از نظر اندام هاي زيرزميني، بيشترين مقادير وزن تر و خشك ريشه مربوط به چمن‌هاي FLTM و LM و سپس FM بود. اما كمترين مقادير وزن تر و خشك توليدي ريشه مربوط به چمن LT به ترتيب با مقادير 68/38 و 52/9 گرم در گلدان مشاهده گرديد. از نظر سطوح مختلف تنش خشكي، در تنش ملايم 65% ظرفيت زراعي ميزان وزن تر و خشك ريشه نسبت به سطح 85% به ميزان 93/20 و 54/9 درصد افزايش نشان داد اما از تنش 45% ظرفيت زراعي به بعد، تنش خشكي منجر به كاهش ميزان وزن تر و خشك توليدي ريشه گرديد. به طوريكه در تنش شديد 25% ميزان كاهش وزن تر و خشك ريشه نسبت به تنش 85% به ترتيب معادل 64/52 و 87/54 درصد بود.
نتيجه‌گيري: در نهايت ميتوان نتيجه‌گيري نمود كه تمام مخلوطهاي چمن و شبدر به جز LT از نظر صفات ريشه برتر از چمن تجاري اسپورت (S) بودند در حاليكه از نظر صفات اندازه گيري شده اندام هوايي برترين چمن مخلوط، FLTM بود.
چكيده لاتين :
Background and purpose: Eco-lawn is a mixture of grass and broad leafy plants to create a diverse species composition. In fact, it is low input lawn that requires less watering, fertilizing, herbicide and mowing. It resists to invasion of weeds, which helps conserve natural resources and reduce pollutants.
Material and Method: This experiment was done in greenhouse at Ferdowsi university of Mashhad to explore the effects of water stress (85, 65, 45 and 25 % of FC) on shoot and root reactions of grass-clover mixtures. It was done in a factorial experiment based on randomized complete block design with three replications. Treatments were six mixtures of Festuca arundinacea and micro clover (FM), Lolium perenne and micro clover (LM), Lolium perenne and Trifolium repens (LT), F. arundinacea and L. perenne and micro clover (FLM), F. arundinacea, L. perenne, micro clover and T. repens (FLTM). Traits of height, leaf width, tiller number, fresh and dry weight of shoot and root, root surface, Mean diameter root, total root length, root volume were measured.
Results: The results showed that in the competition between 6 types of mixed grass-clover, the highest and the lowest height were for LT mixed with mean of 5.89 cm and FLTM mixed with average of 5.02 respectively. In terms of fresh and dry weights of shoots, FLTM and LT had the highest and FM had the lowest production weight. Also 65% FC stress had no significant effect on plant height and significant difference was observed at 45 and 25% FC levels. The effect of 25% FC on leaf width and tiller number was significant and 45% FC of stress intensity had no significant effect on fresh and dry weight of aerial parts of grasses. In terms of underground organs, the highest fresh and dry weight of roots belonged to FLTM and LM and then FM. But the lowest fresh and dry weight of roots produced by LT grass with 38.68 and 9.52 gr/ pot respectively. In terms of different levels of drought stress, in mild stress of 65% FC, the amount of fresh and dry weight of roots increased compared to the level of 85% by 20.93% and 9.54%. But in 45% FC stress, drought stress led to a decrease in fresh and dry weight of root production. So that, in severe stress of 25% FC, in compared to 85% stress, the rate of fresh and dry root weight loss was 52.64 and 54.87%, respectively.
Conclusion: It can be concluded that all mixtures except LT were superior in root traits than commercial sport turf (S), while FLTM was the best blended especially for aerial parts traits than others.
