مهار زيستي بيماري پژمردگي فوزاريومي نخود با استفاده از قارچ Rhizophagus irregularis و كود زيستي نيتروكسين

Biological control of fusarium wilt of chickpea using Rhizophagus irregularis fungus and nitroxin bio-fertilizer

در اين مطالعه تاثير قارچ-ريشه Rhizophagus irregularis و كود زيستي نيتروكسين به صورت تنهايي و در تركيب با هم در گياه نخود زراعي آلوده به قارچ Fusarium oxysporum f. sp. ciceris مورد بررسي قرار گرفت. ارزيابي اثر بخشي اين تيمارها با اندازه­ گيري تغييرات رنگدانه­ هاي كلروفيلي و كارتنوئيدي و ارزيابي شدت بيماريزايي انجام گرفت. يك طرح بلوك­هاي كاملا تصادفي در هشت تيمار و سه تكرار مستقل از هم در شرايط گلخانه انجام گرفت. نتايج ما نشان داد كه ميزان رنگدانه ­هاي كلروفيلي و كارتنوئيدي در گياهان آلوده بدون تيمار كودهاي زيستي به ميزان معني داري كاهش يافته است در حاليكه كه شدت بيماري زايي افزايش يافت. بيشترين ميزان افزايش رنگدانه هاي كلروفيل a و كارتنوئيد در تيمار نيتروكسين مشاهده شد درحاليكه بيشترين ميزان افزايش كلروفيل b و ab در تيمار قارچ-ريشه ثبت گرديد. تقريباً بيشترين ميزان تغييرات در صفات اندازه­ گيري شده، مربوط به تيمار قارچ-ريشه بود. درحاليكه تمام تيمارها قادر به افزايش اجزاء عملكرد نسب به شاهد بودند. نتايج حاصل از ارزيابي شدت بيماريزايي در گياهان بيمار تلقيح شده با كودهاي زيستي نشان داد تركيب دو كود زيستي باعث كاهش معني داري در ميزان شدت بيماري شده است. با توجه به نتايج اين تحقيق پيشنهاد مي­ شود كه استفاده از مخلوط دو كود زيستي به صورت مخلوط با بستر كشت مي­تواند با افزايش اجزاء عملكرد گياه، مقاومت آن را نسبت به تنش بيماري افزايش دهد

In this study, the effect of Rhizophagus irregulariss mycorrhiza and nitroxin bio-fertilizers alone and in combination form was evaluated on control of chickpea wilt disease caused by Fusarium oxysporum f. sp. ciceris. Evaluation of effectiveness of these treatments was done through measurement of chlorophyll and carotenoid pigments, and disease severity. A factorial experiment based on randomized complete block design by eight treatments with three replications was conducted under greenhouse condition. Our results showed that the amount of chlorophyll and carotenoid pigments were significantly decreased in infected plants without biofertilizer treatment while disease severity was increased. The highest increase in chlorophyll a and carotenoid pigments was observed in nitroxin treatment while the highest increase in chlorophyll b and ab was recorded in mycorrhizae treatment. Approximately, the maximum change in measured parameters was related to mycorrhiza treatment while all treatments were able to increase yield components compared to control plant. The results of disease severity assessment in infected plant inoculated with bio-fertilizers showed that application of these bio-fertilizers in combination form caused a significant reduction in disease severity. Based on these results, use of both bio-fertilizers combined with soil could increase plant resistance to disease stress by the increase of yield components